2)
VERSLAG VAN DE ZOMER-EXCURSIE VAN "STAD EN LANDE" naar BREDA
Begunstigd door stralend weer vertrok op zaterdagmorgen 16 juni 1973 een 42-
tal deelnemers per bus van de fa. van Oeveren naar het "Haagje van het Zui
den"
De excursie stond onder leiding van de voorzitter doktor J.L. Braber.
Vanaf Zierikzee [Kraanplein) via Grevelingendam, langs de grootste binnen-
vaartsluizen van West-Europa, de Voleraksluizen naar Willemstad.
Eén der best bewaarde vestingstadjes van ons land. Genoemd naar Willem van
Oranje, die het deed omwallen.
Het pas gerestaureerde arsenaal uit 1793 trokde aandacht, alsmede het re
naissance stadhuis.van 1589 en de achtkantige protestantse koepelkerk, in
die vorm gebouwd op wens van prins Maurits. Het eerste protestantse kerkge
bouw in ons land. (1597-1609).
Via de aantrekkelijke West-Brabantroute ging het op Klundert aan. De naam af
komstig van "Cloender", wat opslibbing betekent. Eertijds een vestingstadje,
omwald 158T~'88. Bij het fraaie stadhuis (i62l) in Vlaamse renaissancestijl
werd even gestopt
Daarna via .Oudenbosch met de basiliek van de H.H. Agatha en Barbara, 'n
imitatie van de St. Pieterskerk te Rome, schepping van de bouwmeester P.J.H.
Cuypers, vervolgens via Hoeven naar Etten, waar een koffiepauze werd gehou
den in het bekende café-restaurant "de Zwaan".
Vandaar naar ['.lade met bezichtiging van de korenmolen "Hoop doet leven" uit
1867. Jarnmergenoeg kon de molen wegens windstilte niet draaien, wat niet ver
hinderde dat de bezoekers, zelfs zeer bejaarde, tot in het hoogste nokje van
de molen klommen. De molenaar en zijn zoon gaven bij dit alles uitvoerige toe-
lic hting.
Bijzondere aandacht kreeg ook de touwslager, die een staaltje van zijn ambach
telijk kunpon ten beste gaf. (Voor de ouderen onder ons riep dit herinnerin
gen op aan de laatste Zierikzeese touwslager Blom uit het begin van de 20er
jaren)
Ondertussen was het tijd geworden om de inwendige mens te versterken. Per bus
daarom richting 3reda, naar het restaurant "de Arent" bij de Grote Kerk.
In de eeuwenoude kelders van dit gebouw, nog maar kort geleden ontdekt, werd
van een "Oudenbossche pop", een kruidenjenever volgens oud recept, genoten.
Waarna het gezelschap zich de Brabantse koffietafel wel liet smaken.
Onder leiding van een V.V.V. gidse volgde een wandeling door Breda met be
zoek o.a. aan het kasteel van Breda, waarin sedert 1828 de KoninklMilitaire
Academie is gevestigd. Oorspronkelijk gesticht als burcht (1250) door Jan
van Polanen. In de 16e eeuw liet Hendrik III van Nassau om zijn 3e echtge
note, de schatrijke Spaanse vorstin Mencia de Mendoza, te gerieven het kasteel
uitbouwen tot een indrukwekkend renaissancegsbouw met galerijen.
Een leerling van Rafaël, Thomas Vincidor da Bologna Italiaans bouwmeester
was met de leiding van de bouw belast.
Onder invloed van Mencia werd de hofhouding op schitterende wijze ingericht.
Het hof van Breda was in die tijd een middelpunt van geleerden, kunstenaars
en bouwmeesters, w.o, de beroemdste mannen als de humanist Ludovicus Vives.
Welke laatste Mencia's leermeester was.
De laatste bouwfase van het kasteel (1686-1695) werd voltooid door Jacob Ro
man in opdracht van koning-stadhouder Willem III.
In de eregalerij troffen we naast portretten van krijgshaftige militairen en
oorlogstrofeeën uit het voorm. Ned. Indië, een fragment van het uniform van
van Speijk, diens medailles en een klein restant van de kanonneerboot, waar
mede hij de lucht inging.
Hierna bezoek aan de Grote kerk, Eerste uiting van de Brabantse gothiek
binnen onze tegenwoordige grenzen. Vertoont zeer sterke gelijkenis met de
St. Gommaruskerk van Lier (die we vorig jaar bezichtigd hebben)
De bouwperiode strekt zich uit van 1380-1537, dus meer dan 15G jaar.
Sinds 1637 in gebruik als hervormde kerk.
