genoemd worden kunnen schrijven. Een huwe
lijksakte kan daardoor maximaal tien handteke
ningen bevatten. Bij wet was bepaald dat vrou
wen tot 1928 niet als getuige in aanmerking
mochten komen.
Een akte van overlijden bevat vanzelfsprekend de
plaats en tijd van overlijden. Meestal worden
beide ouders vermeld. Uitzonderlijk voor een
aangifte van overlijden is dat het wettelijk niet
bepaald is wie er aangifte moet doen. Een ieder
kan dit doen. Indien iemand niet in zijn woon
plaats overleed stuurde de ambtenaar van de
Burgerlijke Stand een uittreksel uit het overlij-
densregister vanuit de overlijdensplaats naar de
woonplaats van de overleden persoon.
Doodgeboren kinderen werden soms in de over-
lijdensregisters bijgeschreven en soms in aparte
registers, de zogenaamde akten van levenloos
geboren kinderen. Sommige berichten van over
lijden kwamen tot één jaar na dato bij de ambte
naar binnen. Vaak betrof het in zo'n aangifte
dan een zeeman.
De openbaarheid van akten is wettelijk bepaald.
Voor geboorten is dit 100 jaar, voor overlijden
50 jaar en voor huwelijken 75 jaar. Bij het
gemeentearchief Schouwen-Duiveland, gevestigd
in het stadhuis te Zierikzee, is de openbaarheid
van geboorte-akten 1811 t/m 1902, huwelijk
1811 t/m 1922 en overlijden 1811 Vm 1947.
Reden daartoe is dat men de openbaarheid van
geboorteakten uit het Rijksarchief volgt. Door
middel van micro-fiches kunnen deze akten wor
den bekeken. De deelnemers aan het project
mogen in de studiezaal van het gemeentearchief
bij uitzondering gebruik maken van de originele
registers van de Burgerlijke Stand. Dit om de
leesbaarheid te bevorderen en de mogelijk voor
komende onvolledigheid van de verfilmde fiches
te passeren.
AKONS - programma
Het Internationaal Instituut voor Sociale
Geschiedenis is bezig om de Burgerlijke Stand
van heel Nederland in kaart te brengen. Dit
gebeurt met behulp van een computerprogram
ma. Allereerst worden alle gegevens van overlij
den ingevoerd. Dit project draagt de naam A. K.
O. N. (Algemene Klapper Overlijden Nederland).
Tijdens de start van onze eigen deelnemersgroep
werd er gezocht naar een goed invoer-program-
ma. Om praktische redenen resulteerde dit in
een samenwerking met voornoemde instantie. Zij
pasten hierbij hun programma zodanig aan dat
dit aan onze eisen voldeed. Ons programma
heet A. K. O. N. - S. De S staat voor Schouwen-
Duiveland. Het voordeel van een landelijke aan
sluiting is dat de gegevens in de toekomst niet
verloren gaan en tevens een niet-regionale
bewerking kunnen ondergaan, en een grotere
toegankelijkheid van de gegevens. Men zou ver
schillende landsdelen onderling kunnen vergelij
ken. Het overlijdens-invoerprogramma is zodanig
dat alle gegevens die in een akte staan ingevoerd
kunnen worden geregistreerd. Door middel van
bepaalde selecties kunnen allerlei saillante details
opgevraagd worden. Een deelnemer voert thuis
(tegenwoordig ook op het archief te Zierikzee
mogelijk) de overgenomen gegevens in. Na vol
tooiing van zijn of haar deel van de Burgerlijke
Stand word de diskette op het archief ingele
verd. Het archief zet deze gegevens bij elkaar en
stuurt deze door naar de makers van A. K. O. N.
- S. Een kopie blijft achter en hiermee kunnen de
deelnemers naar eigen inzicht hun selecties
opzoeken. (Waarschijnlijk zullen de deelnemers
na enige tijd lijsten van invoerde akten krijgen.)
Controle op de ingevoerde akten blijft een actu
eel en kritisch punt waarmee rekening gehouden
moet blijven worden. Maar één deelnemer
draagt hiervan de fakkel en dat is eigenlijk te
weinig.
Akten-inhoud
Door persoonlijke interesses hoeft het project
niet saai te zijn. Dit valt af te leiden uit sommige
gebeurtenissen. Enkele voorbeelden. Bij de
bewerking van twee geboorten uit Noordwelle
blijkt dat de huisvesting niet optimaal was. Gert
Dane en Janna Geleijnse kregen twee kinderen;
Nicolaas, geboren 18 april 1846 en Elizabeth,
geboren 20 april 1847. Voor beide kinderen
word als adres gegeven: "...geboren in een tent
onder aan de kustlichttoren...".
Bij een 'notabel' huwelijk in Zierikzee zijn de
titels en beroepen van de op de akte voorko-
