BRAND!
In het boekje Schouwens Westhoek zoals het
was staan op de bladzijden 85 en 86, foto's
van de kerkbrand te Burgh. De teksten hierbij
zeggen onder andere: Op donderdag 25 sep
tember 1924 omstreeks kwart over negen
's morgens raakte door onachtzaamheid van de
Burghse smid-loodgieter, die een lekkage aan het
dichten was en thuis even koffie was gaan drin
ken, een goot aan de zuidzijde dichtbij de toren
in brand.
Het was spoedig groot alarm: emmers, ladders,
om in oude brandweertermen te spreken. Door
de zuidenwind stond de kerk spoedig in lichter
laaie.
Links gedeelte van het gebouw Burghs vroeger
gemeentehuis, rechts Café Craafeiland. Mannen
en kinderen bij een verzameling blusmateriaal.
Rechts op de foto een brandspuit, vermoedelijk
die van Burgh. (Foto: privé-collectie W.P. de Vrieze)
Burgh had toen nog slechts een brandspuit zoals
bijna alle dorpen op het eiland. De foto, na
afloop van de brand genomen, met mannen en
kinderen bij een armzalige verzameling blusma
teriaal van tonnen, emmers en bekkens, toont
ook een brandspuit vermoedelijk die van Burgh.
Met man en macht waren emmers water in de
tonnen gekiept met daarin de aanzuigslang. 'De
motorspuit van Haamstede assisteerde', gaat de
tekst op bladzijde 85 verder. Dit is niet geheel
juist. Haamstede assisteerde natuurlijk wel, maar
had maar een gewone handbrandspuit (merk
Bicker?) waarmee de huizen aan de noordzijde
van de Kerkring nat werden gehouden. De ramp
was groot, de torenspits en het dak stortten vol
ledig in, het orgel en de preekstoel gingen, teza
men met de kort te voren gerestaureerde
gebrandschilderde ramen, geheel verloren.
Eveneens de monumenten ter herinnering aan
de ambachtsheren van Burgh; leden van de
families De Huybert en Van Hoorn. Alleen de
muren van de toren bleven overeind. Eerst zes
jaar na de desastreuze brand te Burgh kreeg
Haamstede in 1930 zijn eerste gemotoriseerde
bluseenheid. Want in 1930 leverde de Firma
Voigt uit Amsterdam een Metz-motorspuit,
gemaakt in Karlsruhe. Misschien kwam men ook
mede tot deze aanschaf door het dramatisch
afbranden van het historische Leidse stadhuis, in
de strenge winter van 1929.
In het Nationaal Brandweermuseum te
Hellevoetsluis is een groot aantal ouderwetse
brandspuiten te zien, alle gebaseerd op de uit
vinding van de Amsterdammer Jan van der
Heyden (1637-1712), die als eerste de zuigpers-
pomp ontwikkelde. Een dergelijke ouderwetse
twee-wielige spuit uit omstreeks 1885, te
bewonderen in het Streekmuseum Goemanszorg
te Dreischor, werd door de toenmalige gemeente
Noordgouwe aangekocht en geleverd door de
Koninklijke Fabriek van Brandspuiten H. Beider
Co aan de Weteringschans te Amsterdam. Tot
voor kort of vlak na de Tweede Wereldoorlog
werden dergelijke zuigperspompen gebruikt, zo
ook deze te Noordgouwe. Na 1961 werd deze
van de nieuwe gemeente Brouwershaven, waar
die tot twee jaar geleden stond in de kantine van
de brandweerkazerne alvorens naar het
Streekmuseum te verhuizen. Niet alleen in
Amsterdam en Rotterdam stonden brandweer-
Brandspuit uit het Streekmuseum
Goemanszorg te Dreischor. (Foto redactie)
16
