Gezicht in de kerk in de richting van het koor, omstreeks 1935.
Aan weerszijden van de kansel (nog met klankbord) zien we de
banken voor kerkenraad en schout en schepenen. De kleinere
bank tegen de noordmuur staat precies op plaats overgang schip
koor (links) is de Ambachtsherenbank.
(Foto: Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist)
Het noordertransept, waarvan de doorgang naar
het schip in 1867 was dichtgemetseld, diende in
de vorige eeuw als cachot. Bij de restauratie
heeft men de scheidingsmuur geslecht. Toren en
schip dienden in de vorige en in deze eeuw tot
bergplaats van de brandspuit. Mogelijk was ook
de eerste brandspuit van Noordgouwe (aange
schaft in 1818) hier al ondergebracht.
Consistorie
Bij de restauratie van 1954 '55 bouwde men
op de fundamenten van de vroegere sacristie
een onopvallende consistorie met een buiten
deur en drie ramen met roedenverdeling tegen
de noordzijde van het gebouw. Vanuit het koor
is deze consistorie via de vroegere ingang van
de sacristie bereikbaar. Binnen vallen de geprofi
leerde zolderingbalken op, die rusten op een
voudige, met snijwerk versierde eikenhouten
consoles. Betreffende aanbouw is ingericht met
een neoclassicistische, eiken
houten tweedeurskast en enig
ander meubilair.
Kerkhof
Een stenen brug met ijzeren
hek geeft toegang tot het ver
hoogde kerkhof. Op Spilmans
gravure (van omstreeks 1740)
is een houten toegangshek
zichtbaar, dat zeker niet minder
zal hebben geharmonieerd met
het achterliggende kerkgebouw
dan het huidige hek. Ten zui
den van het gebouw bevindt
zich een waterput voor het
hemelwater van het kerkendak,
die volgens het bestek van de
restauratie moest worden vol
gestort met puin.
Op deze vroegere begraaf
plaats, liggen alleen nog de
grafstenen van leden van de
families Groeneveld de Kater en
Vis, die in de landbouw werk
zaam waren (de grafsteen met
inscriptie 'S. W. Vis' is van
Stoffel Willem Vis (overl.
1858), bewoner van de hofste
de Huize de Pottere). Twee helften van een mid
deleeuwse grafzerk met Latijnse inscriptie, naar
verluidt afkomstig uit de kapel van klooster Sion,
zijn opgesteld tegen de toren. Burgemeester en
assessoren wethouders) van Noordgouwe
vermelden in hun brief aan de commissaris van
het district Zierikzee van 29 september 1827, dat
het terrein rond de kerk als begraafplaats nog
genoeg ruimte bood. Bijna 40 jaar later, in 1865,
werd het te klein bevonden. Het volgende jaar
nam de gemeenteraad op het voorheen door de
weduwe van genoemde landbouwer Vis gepach
te stuk bouwland, de nieuwe met doornstruiken
afgebakende en van ijzeren toegangshek voor
ziene Algemene Begraafplaats in gebruik. Het
betreft de huidige begraafplaats hoek
Heereweg/Kloosterweg
Sander den Haan
8
