een zo oorspronkelijk mogelijke staat" al met al wat te veel gezegd. Van Andel licht toe: "Aan de binnenkant is vroeger veel verkeerd gegaan. De vloeren bijvoorbeeld hadden allemaal verschillen de niveaus." Verder droeg het huis de sporen van de opknapbeurt van na de watersnoodramp in 1953: "Het sanitair was nog jaren vijftig, over al zaten zachtboardplafonds tegen de oorspron kelijke balken, de keuken was klein en simpel en de centrale verwarmingsbuizen waren overal dwars doorheen getrokken. Onze aanpak kun je dan ook het beste omschrijven als het in over eenstemming brengen van de binnenkant van het huis met de buitenkant". Rijksmonument De verbouwers, IBC Prince uit Haamstede, zijn van begin 1997 tot voor kort, aan het werk geweest in de woning. Asbest werd verwijderd, kamers werden doorgebroken, een aantal nieu we badkamers en een ruime keuken verschenen, alle vloeren werden gelijk gelegd, ontsierende buizen en dergelijke weggewerkt, de oorspron kelijke plafonds in ere hersteld en verschillende details als het soort deuren, kozijnen en luiken voor de ramen, werd tot een geheel gemaakt. "Details zoals ze geweest zouden moeten zijn", zegt Van Andel. Inmiddels vormt Zelandia de permanente thuisbasis voor de familie, terwijl hun tweede thuis in Den Haag blijft. Momenteel is het wachten op de uitkomst van een subsidie verzoek voor de restauratie. Zelandia is immers een Rijksmonument. "Ik hoop dat ze zo enthou siast zijn over wat we hebben gedaan, dat dat geen probleem oplevert", voegt Van Andel toe. Vanwege de financiële en fiscale voordelen die dat oplevert, hoopt hij ook de kwalificatie "monumentaal landgoed" in de zin van de Natuurschoonwet binnen te halen voor zijn zojuist gerestaureerde eigendom. Stukje geschiedenis Zelandia is nooit zoals vroeger met landhuizen veelal het geval was, een 'buiten' geweest, maar heeft altijd als permanent onderkomen gediend. Lange tijd voor de familie Hoogenboom. Een familie die door erving en huwelijken met men sen uit dezelfde geslachten welvarend was en tal van hoge posities in Noordwelle bekleedde. Rond 1690 verscheen de eerste op het toneel van de oude boerderij: Jacob Jansz. Hoogen boom. Nadat de hofstede een aantal malen van vader op zoon was gegaan, bereikte Zelandia rond 1840 haar glorietijd onder Jacob Jan Hoogenboom. Hij liet een verdieping op het toen al bestaande huis bouwen en bedacht ook de naam Zelandia. Zijn zoon Marinus bleek hele maal een ondernemend mens. Zijn Zelandia was een juweel. Voor het huis lagen een schitterende vijver en tuinhuisje. De 50 hectare grond bewerk te hij met drie span paarden en zijn ongetwijfeld talloze personeelsleden. Rond 1890 liet hij samen met zijn schoonvader een zuivelfabriekje bouwen naast de boerderij. In het verlengde van het koetshuis. Aan het huis verscheen omstreeks die tijd ook de koepelkamer, waar zijn schoonva der ging wonen. Het zuivelfabriekje draaide trou wens niet goed. Rond de eeuwwisseling werd het gesloten. Vernielingen In 1919 besloot Marinus zijn hele hebben en houden te verkopen. Met zijn vrouw en dochter verdween hij naar Heemstede, waar hij een villa liet bouwen die hij ook "Zelandia" doopte. De boerderij in Noordwelle werd gekocht door C. van de Panne uit Scharendijke. Een volgende mijlpaal in de historie van Zelandia was de Tweede Wereldoorlog. Het huis werd Duits hoofdkwartier, ledereen die in Noordwelle en omstreken iets verkeerd had gedaan in de ogen van de bezetter, moest daar op het matje komen. Het romantische tuinkoepeltje verdween, de grote bomen voor het huis gingen ten onder aan het zoute water van de inundatie van 1944. Zes jaar na de oorlog viel de boerderij nog verder uiteen. De grond werd apart verkocht, terwijl tij dens de watersnoodramp nog eens twee achter liggende wagenhuizen verdwenen. Door de her verkaveling kwam Zelandia een stuk verder van de weg te liggen, waardoor het prachtige aan zicht grotendeels verloren ging. Tot aan de ver koop aan degene die de schuur nog heeft geres taureerd, werd het huis nog altijd bewoond door nazaten van de Van de Panne die Zelandia van Marinus Hoogenboom kocht. Carolien de Vrieze 7

Tijdschriftenbank Zeeland

Stad en lande | 1999 | | pagina 9