een zo oorspronkelijk mogelijke staat" al met al
wat te veel gezegd. Van Andel licht toe: "Aan de
binnenkant is vroeger veel verkeerd gegaan. De
vloeren bijvoorbeeld hadden allemaal verschillen
de niveaus." Verder droeg het huis de sporen
van de opknapbeurt van na de watersnoodramp
in 1953: "Het sanitair was nog jaren vijftig, over
al zaten zachtboardplafonds tegen de oorspron
kelijke balken, de keuken was klein en simpel en
de centrale verwarmingsbuizen waren overal
dwars doorheen getrokken. Onze aanpak kun je
dan ook het beste omschrijven als het in over
eenstemming brengen van de binnenkant van
het huis met de buitenkant".
Rijksmonument
De verbouwers, IBC Prince uit Haamstede, zijn
van begin 1997 tot voor kort, aan het werk
geweest in de woning. Asbest werd verwijderd,
kamers werden doorgebroken, een aantal nieu
we badkamers en een ruime keuken verschenen,
alle vloeren werden gelijk gelegd, ontsierende
buizen en dergelijke weggewerkt, de oorspron
kelijke plafonds in ere hersteld en verschillende
details als het soort deuren, kozijnen en luiken
voor de ramen, werd tot een geheel gemaakt.
"Details zoals ze geweest zouden moeten zijn",
zegt Van Andel. Inmiddels vormt Zelandia de
permanente thuisbasis voor de familie, terwijl
hun tweede thuis in Den Haag blijft. Momenteel
is het wachten op de uitkomst van een subsidie
verzoek voor de restauratie. Zelandia is immers
een Rijksmonument. "Ik hoop dat ze zo enthou
siast zijn over wat we hebben gedaan, dat dat
geen probleem oplevert", voegt Van Andel toe.
Vanwege de financiële en fiscale voordelen die
dat oplevert, hoopt hij ook de kwalificatie
"monumentaal landgoed" in de zin van de
Natuurschoonwet binnen te halen voor zijn
zojuist gerestaureerde eigendom.
Stukje geschiedenis
Zelandia is nooit zoals vroeger met landhuizen
veelal het geval was, een 'buiten' geweest, maar
heeft altijd als permanent onderkomen gediend.
Lange tijd voor de familie Hoogenboom. Een
familie die door erving en huwelijken met men
sen uit dezelfde geslachten welvarend was en tal
van hoge posities in Noordwelle bekleedde.
Rond 1690 verscheen de eerste op het toneel
van de oude boerderij: Jacob Jansz. Hoogen
boom. Nadat de hofstede een aantal malen van
vader op zoon was gegaan, bereikte Zelandia
rond 1840 haar glorietijd onder Jacob Jan
Hoogenboom. Hij liet een verdieping op het toen
al bestaande huis bouwen en bedacht ook de
naam Zelandia. Zijn zoon Marinus bleek hele
maal een ondernemend mens. Zijn Zelandia was
een juweel. Voor het huis lagen een schitterende
vijver en tuinhuisje. De 50 hectare grond bewerk
te hij met drie span paarden en zijn ongetwijfeld
talloze personeelsleden. Rond 1890 liet hij
samen met zijn schoonvader een zuivelfabriekje
bouwen naast de boerderij. In het verlengde van
het koetshuis. Aan het huis verscheen omstreeks
die tijd ook de koepelkamer, waar zijn schoonva
der ging wonen. Het zuivelfabriekje draaide trou
wens niet goed. Rond de eeuwwisseling werd
het gesloten.
Vernielingen
In 1919 besloot Marinus zijn hele hebben en
houden te verkopen. Met zijn vrouw en dochter
verdween hij naar Heemstede, waar hij een villa
liet bouwen die hij ook "Zelandia" doopte. De
boerderij in Noordwelle werd gekocht door C.
van de Panne uit Scharendijke. Een volgende
mijlpaal in de historie van Zelandia was de
Tweede Wereldoorlog. Het huis werd Duits
hoofdkwartier, ledereen die in Noordwelle en
omstreken iets verkeerd had gedaan in de ogen
van de bezetter, moest daar op het matje
komen. Het romantische tuinkoepeltje verdween,
de grote bomen voor het huis gingen ten onder
aan het zoute water van de inundatie van 1944.
Zes jaar na de oorlog viel de boerderij nog verder
uiteen. De grond werd apart verkocht, terwijl tij
dens de watersnoodramp nog eens twee achter
liggende wagenhuizen verdwenen. Door de her
verkaveling kwam Zelandia een stuk verder van
de weg te liggen, waardoor het prachtige aan
zicht grotendeels verloren ging. Tot aan de ver
koop aan degene die de schuur nog heeft geres
taureerd, werd het huis nog altijd bewoond door
nazaten van de Van de Panne die Zelandia van
Marinus Hoogenboom kocht.
Carolien de Vrieze
7