Sprookjesschrijver Hans Christian Andersen
(1805-1875) (portrettekening doorzijn gastheer
A. L. Brandt 1866)
Spoedig eind
Jacobus Leunis was zoals zijn moeder en meeste
van de broers en zusters geen lang leven beschoren.
Kort voor zijn 37ste verjaardag stierf hij op 11 no
vember 1851 in zijn woonplaats. Waarschijnlijk is hij
bezweken aan de tering, een van de meest ge
vreesde ziekten in zijn tijd. Biograaf Nagtglas had
een jaar eerder, bij een ontmoeting in Zierikzee, al
het "teringsterretje" in zijn ogen gezien.
Niet op alle terreinen waarop hij zich heeft begeven,
heeft hij zich in zijn korte leven kunnen waarmaken.
Maar een feit is en blijft dat Jacobus Leunis van
der Vliet alias Boudewijn de belangrijkste bevorde
raar is geweest van de wonderbaarlijke vertellingen
van Hans Christian Andersen in Nederland, die in
het Andersenjaar 2005 hier al bijna 160 jaar
worden gelezen en voorgelezen. Ook heeft hij de
stoot gegeven tot het schrijven van diens auto
biografische geschriften die zijn uitgemond in
De sage van mijn leven.
Een andere bijzondere onderscheiding moge het
zijn, om te worden gerekend tot de vriendenkring
van een groot man: de sprookjesschrijver koesterde
nog lang gevoelens van sympathie voor hem. In zijn
dagboek schrijft Andersen bij zijn tweede bezoek
aan Nederland vijftien jaar later over Van der Vliet:
"De eerste der vrienden die mij daar op
Nederlandse bodem] tegemoet traden, was nu
dood
Sander den Haan
De citaten afkomstig uit Andersens dagboeken en
uit zijn autobiografie Mit iivs eventyr (De sage van
mijn leven) zijn door Hans Reeser vertaald uit het
Deens. De illustraties zijn behalve de eerste afkom
stig uit Reesers Andersen op reis door Nederland
(zie pag. 20).
Noten
1 Het geboortehuis werd in 1819 bewoond door
oom en tante Willem Hoogstraate, horlogemaker,
en Constantia Costerus.
2 In dit hoekhuis Mol - Schuithaven (A 302) woon
de in, de oudtante Levina Gorremans, geboren
Zierikzee 1765, overleden aldaar 1836.
3 De volledige titel van de periodiek is: De Tijd.
Merkwaardigheden der letterkunde en geschie
denis van den dag voor de beschaafde wereld.
4 Het gezin Hagedoorn en commensaal Jacobus
Leunis van der Vliet woonden in Den Haag in het
huis N 282, mogelijk thans Zieken 38 (Stations-
buurt).
5 Willem J. A. Jonckbloet (1817-1885), natuurlijke
zoon van koning Willem II, schrijver van de in de
periode 1868-1872 verschenen Geschiedenis
der Nederlandse Letterkunde. Jonckbloet was
in zijn leven hoogleraar aan de universiteiten
van Groningen en Leiden.
6 Omdat sprake is van een hiaat in de Haagse be
volkingsregistratie, kan dit huis pas vanaf het mid
den van de eeuw met stelligheid als de woning
van de Van der Vliets worden beschouwd. In
1873 is de straatnaam 'Bogt van Guinea' ver
anderd in 'Huijgenspark' (Stationsbuurt).
7 De aardappelziekte is pas in 1845 uitgebroken,
toen was Van der Vliet al geen redacteur van de
Zierikzeesche Nieuwsbode meer.
8 Het is opmerkelijk dat hij en zijn toekomstige
echtgenote aan het Zieken woonden naast een
oude weduwe die afkomstig was uit Andersens
woonplaats: Catharina Cecilia Torn, weduwe
Fiering, geboren te Kopenhagen in 1774 (N 281).
9 Bij de drukker/uitgever M. H. Binger te Amsterdam.
10 Waarschijnlijk heeft de Deense schrijver Jacobus
Leunis in zijn woning aan de Bogt van Guinea be
zocht. Afgaande op de dagboeknotities is hij in
"dit huis buiten het centrum" te gast geweest
11 Het betreft Christiaan van der Vliet, geboren Den
Haag 12 oktober 1846. Uit het huwelijk Van der
Vliet - Hagedoorn kwam in 1847 nog de dochter
Anna Maria Christina van der Vliet ter wereld.
19
