UITGEVER UIT ZIERIKZEE ALS BEVORDERAAR
VAN HET WERK VAN HANS CHRISTIAN ANDERSEN
Dat er een verband is tussen de schrijver van 'De
nieuwe kleren van de keizer', 'Het meisje met de
zwavelstokjes' en 'Het lelijke jonge eendje', en een
letterkundige uit Zierikzee is niet zo bekend. Dit
jaar waarin wordt gevierd dat de schrijver van deze
sprookjes twee eeuwen geleden ter wereld kwam,
vormt misschien een goede aanleiding te proberen
een beknopt levensverhaal van de Zierikzeeënaar
voor het voetlicht te brengen. Het is het verhaal van
een persoon die aan de wieg van de Zierikzeesche
Nieuwsbode heeft gestaan. De Zierikzeeënaar ver
trok in het oprichtingsjaar van de krant naar Den
Haag, waar hij een cultureel tijdschrift wilde be
ginnen en de sprookjes van de sprookjesschrijver
uit Denemarken meer bekendheid wenste te geven.
Geboortehuis van Jacobus Leunis van der Vliet
aan de Meelstraat in Zierikzee (foto redactie)
Jonge jaren
In het pand Meelstraat 52 (toen B 417) - een smal
woonhuis met een sierlijk gemetselde gevel - kwam
enkele tientallen jaren eerder, op 19 november 1814,
deze Jacobus Leunis van der Vliet ter wereld als
oudste zoon van de horlogemaker Christiaan van
der Vliet en Maatje Hoogstraate.' Zijn jeugd is verre
van onbezorgd geweest. Toen zijn moeder stierf,
was hij nog maar een jaar oud. Op driejarige leeftijd
kreeg hij een stiefmoeder, Adriana Dekker Louisdr.,
die echter ook al niet oud werd. Hij was nog maar
zeventien jaar bij haar overlijden.
Daarnaast verloor hij nog acht van zijn broertjes
en zusjes. Alleen de twee half zusters Maria Louisa
en Adriana Theodora bleven in leven. Omstreeks
1830 verhuisde het gezin vanuit de Poststraat
naar het indrukwekkende hoekhuis Mol 1, waarin
een winkel in goud en zilver werd geopend
(tegenwoordig een winkel van de Stadsbakkerij).2
Jacobus Leunis genoot een goede opvoeding,
waarvan ook het onderwijs in de Duitse, Engelse
en Franse taal deel uitmaakte. Lezen en schrijven
van proza en poëzie trokken hem zeer. Al spoedig
werden in almanakken en tijdschriften zijn literaire
stukjes opgenomen. De biograaf der bekende
Zeeuwen Frederik Nagtglas (1821 -1902) - die Van
der Vliet enkele malen had ontmoet - schrijft
tegen het eind van de negentiende eeuw over
hem, dat tijdens zijn jeugd de familie zich al had
verbaasd over de bedrevenheid in het schrijven en
dichten. Niet in de laatste plaats de rijke nicht van
zijn stiefmoeder:
"Zijne zonderlinge nicht, de schrandere door zuinig
heid bekende juffrouw Adriana Dekker [Jacobusdr.j
placht wel te zeggen dat er van haar buur-
neefje iets groots zou groeien
Waarschijnlijk moest hij voldoen aan de wens van
zijn vader, zich te bekwamen in het apothekersvak.
Zijn vertrek in het voorjaar van 1834 als negen
tienjarige jongeman naar Haarlem, kan daarmee
in verband hebben gestaan. Twee jaar later kwam
hij weer terug, misschien had hij de opleiding
toen voltooid. Het Zierikzeese bevolkingsregister
maakt melding van de daarna plaatsvindende ver
huizing naar Den Bosch, maar helaas zonder
15
