Grote grazers, ook in het Krammer-Volkerak Schotse Hooglander, stier, Slikken van de Heen-West, 26 april 1991. Foto: Mat Jongenelen. Naast een groot aantal andere Nederlandse natuurgebieden, wordt tegenwoordig ook een belangrijk deel van het buitendijks land in het Krammer-Volkerak meebeheerd door 'maaima- chines' van vlees en bloed. Deze grote grazers doen hun taak met enthousiasme. Door het kortwieken van de ruige, grassige plantengroei leveren zij een flinke bijdrage aan het behoud van waardevolle landschapselementen. In bossen, duinen, moerassen, heide en dus ook op schorren en slikken, overal kan men ze tegen woordig aantreffen. 'Ze' zijn veelal geen huis-, tuin- en keukenkoeien maar dieren die nagenoeg geen verzorging door mensen nodig hebben: Schotse Hooglanders, Heckrunderen en Gallo ways bijvoorbeeld. Ook paarden worden ingezet: Fjorden, IJslandse en Shetlandpony's, Konicks en de intrigerende Przewalskipaarden om er enkele te noemen. Deze laatste soort is een klein maar taai oer- paardje. Het dier is slechts 135 centimeter hoog, gedrongen van bouw met zandoranje kleurige ha ren en een lange zwarte staart. De exotische naam dankt het aan de ontdekker, de Russische ontdek kingsreiziger luitenant Nicolai Przewalski. Toen hij dit paardje in 1881 ontdekte, was het al een zeldzame diersoort. Ook nu is er maar een gering aantal op de wereld. Met een groot opgezet fok- programma probeert men deze oerpaardjes te her introduceren in hun oorspronkelijke leefomge ving, de ongerepte en uitgestrekte steppen van Mongolië. In het Krammer-Volkerak en enkele andere Ne derlandse reservaten lopen nu tientallen van deze bijzondere paarden. Bijvoorbeeld op de Slikken van de Heen-West langs de Philipsdam en op de Goudplaat in het Veerse Meer aan de zuidkust van Noord-Beveland. Ga er eens kijken en geniet dan ook van de prachtige natuur waarin de Przewals- ki's, al dan niet samen met andere grote grazers, op onnavolgbare wijze het 'maaiwerk' verzorgen. Begrazing is beslist meer dan een modegril, de diverse terreinbeherende instanties, Natuurmonu menten, Staatsbosbeheer en het Zeeuwse Land schap zorgen met een weloverwogen beheer voor een zo gevarieerd mogelijke natuur in het Kram mer-Volkerak*. Mat Jongenelen Karei Doormanstraat 21 4671 AC Dinteloord Probleem bij begrazing is, dat doel en middel nogal eens verwisseld worden en dat het zeker niet voor elk terrein de meest geëigende beheersmethode vormt. (Redactie). 93

Tijdschriftenbank Zeeland

Sterna | 1993 | | pagina 39