Weerzien met de Hompelvoet
Gerard L. Ouweneel
Aanleiding was een krantenberichtje. Maar eigenlijk liepen we al een poosje rond met het plan
Goeree-Overflakkee op vogels te onderzoeken. In het AD lazen we dat bij Ouddorp. op een
plaat in de Grevelingen. twee Flamingo's waren gezien. Dat intrigeerde. Bijna veertig jaar later,
in een tijd dat met weinig inspanning in de Delta op een dag vier soorten flamingo's te zien zijn,
klinkt dat vreemd. In 1958 was een Flamingo zz, hetgeen betekende "zeer zeldzaam". Op de
kaart stelden we vast dat de plaat de Hompelvoet moest zijn en ook dat intrigeerde, de naam
maar vooral de voorstelling die onze fantasie van deze Hompelvoet maakte
12 juli 1958
De volgende zaterdag ging het erop af. Met twee
Vespascooters naar Hellevoetsluis, op de RTM-
stoompont. varen langs de Slijkplaat die er ook al
intrigerend bijlag en in Middelharnis voet aan wal
op Goeree-Overflakkee.Toen. op 12 juli 1958.een
première. Nog vele. vele stappen zouden volgen. In
Ouddorp Haven kregen we van de havenmeester
probleemloos een roeiboot. Zo'n zware metalen
bak, heel anders dan de lichte houten platbodems
die we in de Biesbosch gewend waren. Voorjaar
1995 vertelde Krijn dat de havenmeester toen. net
als nu, een Bezuijen was. Hetgeen voldoening
geeft. Want in Nederland en zeker in de Delta ble
ven sinds 1958 weinig zaken onveranderd. Tussen
Haven en Hompelvoet trokken we ondanks het
zwaar lopende tij onze African Queen in recordtijd
over: de plaat lokte. Gelet op door schade en schan
de opgedane tijervaringen in de Biesbosch, namen
we voor ons niet te laten verrassen. De voettocht
over de plaat was overweldigend. Lucht, licht, stil
te, water en ruimte, de delta op zijn best. Wederom
betreur ik nu de dagboeken destijds niet uitgebrei
der te hebben opgemaakt. Want afgezien van de
zich aan de binnenzijde van mijn ogen bevindende
beelden, moet ik het doen met de aantekeningen
dat we ca. 200 Grote Sterns telden met eieren en
pulli. Ook visdiefnesten. Een Rotgans.extra onder
streept in de aantekeningen, net als de Flamingo
die, gezien de pootkleur, van suspecte origine was.
Verder ca. 100 Kluten, twee Bontbekplevieren,Zil
verplevieren en Steenlopers.
Zwaaien naar Ouddorp Haven
Maar de geest was uit de fles en de volgende za
terdag gingen Ben en Luuk er weer op af.Tijtech-
nisch verliep dat uitstapje minder fortuinlijk. Na
hun lange zwerftocht over de bij eb tot 600 hectare
uitdijende plaat terug bij de zware boot. lag deze
muurvast en was de waterlijn ver weg. Na veel ge
zwaai naar het tegenoverliggende Ouddorp
Haven, rukte hulp uit. waarschijnlijk dus Bezuij-
ens. die de ongelukkige flamingo expeditie naar
Haven bracht, waar inmiddels - het was zaterdag
avond - een aanzienlijk deel van de Ouddorpse be
volking was samengedromd. Bij ontscheping kre
gen Ben en Luuk veel geestigheden over zich heen
die ze moeilijk konden wisselen. Bij aankomst in
Middelharnis was de laatste afvaart vertrokken.
Overnachten op de pont. Hetgeen de RTM de vol
gende ochtend sterk afkeurde.
Of deze ervaring zodanig traumatiseerde dat
van verdere Hompelvoetexpedities werd afgezien,
bleef versluierd. In ieder geval duurde het vijfjaar
eer Luuk en ik opnieuw uitvoeren. Mijn excursie
notities van 6 juli 1963 vermelden vier nesten Grote
Sterns met iedereen ei, ca. 50 nesten Visdief en, on
derstreept, drie alarmerende Dwergsterns. Verder
een Strandplevier. verschillende Bontbekplevie
ren en een Zwarte Zeeëend. Ook de kanttekening
"verschillende dode adulte Grote Sterns" - het zou
nog even duren eer volledig duidelijk werd welk
drama zich toen met Grote Sterns in Nederland
bezig was te voltrekken.
Daarna waren Hompelvoetbezoeken 32 jaar
van de baan. Niet de interesse. Via jaarverslagen
Stichting De Beer, "De Grevelingen. de vogels van
een afgedamde zeearm" van John Beijersbergen
en Arie van den Berg, de rapporten van opvaren
den van het flottielje onderzoeksvaartuigen dat na
1971 de Grevelingen ging bevaren en de Hompel-
voetverslagen van Kees bleef de plaat actueel. Het
uitzicht vanaf de dijk bij Ouddorp Haven leverde
de live-illustraties. We zagen de plaat veranderen.
Lang heb ik zitten turen naar die U.A. Air Force
foto van de Grevelingenmonding van 15 augustus
1945, die de "windmills of the mind" weer eens aan
het werk zette. Naar een ambiance van lucht, licht,
ruimte, water en stilte.
20 mei 1995
Op 20 mei 1995 opnieuw de kade van Haven.
Daaraan was voorafgegaan een smeekbede rich
ting Kees, refererend aan het Hompelvoetverle-
46
