c
t
J
J
14
Koor.
ligging aan de buitenkant van de
stadskern, is evenals de grootte van de
kerk, toch iets bijzonders.
Toen de kerk eenmaal voltooid was,
werd tegen de westmuur van de aan
Sint Nicolaas gewijde kerk, een orgel
geplaatst. Kluiver heeft over dit
belangrijke orgel interessante gegevens
meegedeeld. De orgelbouwers Hendrik
en Nicolaas Niehoff bouwden in
Zeeland in de periode 1549-1557 drie
nieuwe instrumenten: in 1549 voor de
St. Lievensmonsterkerk te Zierikzee, te
Goes in 1555 voor de Maria
Magdalenakerk en een in 1557 voor de
kerk te Brouwershaven.
De vergelijking met andere orgels heeft
met volstrekte zekerheid aangetoond
dat het orgel in de St. Nicolaaskerk aan
de orgelbouwers Niehoff kan worden
toegeschreven. Het jaartal 1557 wijst uit
dat het orgel vóór de reformatie niet
lang dienst heeft gedaan. In 1576 ging
de stad over naar de prins van Oranje
en werd, aldus Kluiver, het orgel het
zwijgen opgelegd. „Het behoorde
echter tot de eerste orgels in de
provincie die weer voor niet-kerkelijk
gebruik in orde werden gebracht. Op 21
februari 1588 besloot de vroedschap de
schoolmeester Andries van Donne niet
opnieuw te benoemen, maar om te zien
naar een schoolmeester-organist „alsoo
men d'orgelen prepareert".
Mocht de stad zich in de 17e eeuw nog
in een betrekkelijke welstand
verheugen, anders werd het in de 18e
eeuw. Kerkgebouw en orgel deelden in
het verval. In het midden van de eeuw
moest de provincie bijspringen om het
dak van de kerk te laten vernieuwen.
Ook bleek een grote reparatie aan het
orgel noodzakelijk. De daarop volgende
grote reparatie vond plaats in 1826.
De Kanter en Ab Utrecht Dresselhuis
beschrijven in die tijd Brouwershaven
aldus: „Eene stad van den tweeden
rang, doch tevens een open vlek,
zonder poorten, die in 1820 zijn
afgebroken: zij ligt 2.30 uur
noordwaarts van Zierikzee, en heeft
eene haven en binnenhaven, welker
eerste in het zoogenaamde
Brouwershavensche gat uitloopt." Over
de kerk schrijven zij: „De kerk is een
gebouw van grijze oudheid; zij wordt
Kapitelen met figuren in het koor.