Het orgel in de Ned. Hervormde kerk te Baarland 19 't Overkragende torentje van de westgevel Gasthuiskerk (1965). kerk lijdt er wel onder - is u uit vroegere publicaties onzerzijds zeker bekend, 't Kerkbestuur zal in elk geval in deze harmonieuze ruimte wel op goede ideeën kunnen komen! Tegen deze koorwand, aan de kant van het schip, staat een laat 18e eeuwse preekstoel met doopbekkenhouder, die vroeger groen was, maar nu wit geschilderd is met wat goud erbijdaarboven hangt een klein, sierlijk 19e eeuws orgel. Opvallend is, dat men tijdens de restauratie de vloer van het schip dermate heeft verhoogd, dat die van 't koor nu lager ligt, iets. dat men zelden ziet, maar wel op de een of andere manier nodig geweest kan zijn. Wij besluiten hiermee onze tocht langs de iets minder bekende Middelburgse kerken, die toch een rijke geschiedenis hebben en, wat architectuur betreft, belangrijk zijn. We hopen, dat u op 27 september ook hier een kijkje zult kunnen nemen en dan iets aan bovenstaand met veel enthousiasme geschreven verhaal hebt. Bronnen: - Dr. W.S. Unger:'de Monumenten van Middelburg'. N V. Leiter-Nypels. Maastricht, 1941 - M.P. de Bruin: 'Ontwikkeling van de volkshuisvesting te Middelburg'. Uitg. Woningbouwvereniging Middelburg, 1983. - J. v.d. Graft: 'de TapijtfabriekenderXVIe enXVIIe eeuw'. Middelburg. 1869. Uitg. J.C. en W. Altorffer - G.T. van Ysselstein: 'Geschiedenisdertapijtweverijen in de Noordelijke Nederlanden'. Leiden. 1936 - P.K. van Daalen:'Zeeuwse Wandtapijten' In Zeeuws Museum verkrijgbaar. - Encyclopedie van Zeeland, deel II - F. Nagtglas: 'Middelburg en omstreken'. 1872. - 'Smallegange'sCronijk'. (17e eeuw). - 'Kunstreisboek Zeeland', samengesteld door Peter Don. Uitg. P.N. van Kampen en Zoon. Weesp. - 'Langs de oude Zeeuwse Kerken', uitg. Bosch en KeuningN.V. Baarn. goed bewaard hebben. Bijna alle stemmen zijn nog origineel en van wat vervangen is, is ook het oorspronkelijke register bekend. In juni 1932 heeft de orgelbouwer Giesen uit Goes het enige tongwerk, Dulciaan-Trompet 8v, de naam van Cromhoorn 8v, vervangen door een Viola di Gamba 4v. Het is duidelijk te zien aan de kleur van het oude en nieuwe pijpwerk. Het oude is egaal grijs van kleur, het nieuwe is gevlokt en lichtgrijs. De orgelkast is nog bijna helemaal gaaf. alleen is er tijdens de oorlog een scherf doorheen gevlogen, die gelukkig maar een kleine beschadiging veroorzaakte. Toen de Cromhoorn vervangen werd is ook de windvoorziening electrisch geworden. Hoewel ik in de kast heb gespeurd naar aanknopingspunten, bijv. naar de naam van de bouwer, heb ik toch niets gevonden. Misschien komen we hiervan iets te weten bij een volgende restauratie. Het zeer fraaie orgel in de kerk van Baarland is ongeveer 250 jaar oud. Een juiste leeftijd van dit instrument is helaas niet te geven, omdat het gehele oude archief van de kerkvoogdij bij een brand, in het plaatselijk café. waar men in die tijd vergaderde, verloren is gegaan. We zullen het dus moeten doen met zeer weinig informatie. Wat we wei weten is dat de toenmalige predikant, Ds. Hendrik de Koe. op 1 oktober 1786,200 jaar geleden, gepreekt heeft over Ps 150 vers 4 'Looft Hem met snarenspel en orgel'. Deze informatie vinden we in 'De Boekzaal der Geleerde Waereld'. Dat de kerkelijke gemeente wel te vinden was voor een ander instrument bewijst Van der Aa in zijn Aardrijkskundig woordenboek, want hij schrijft dat het orgel bekostigd is uit o.a. bijdragen van gemeenteleden en andere kerkmiddelen. Bezien we het orgel dan kunnen we vaststellen dat de kerkelijke autoriteiten het Orgel Hervormde kerk Baarland.

Tijdschriftenbank Zeeland

Bulletin Stichting Oude Zeeuwse kerken | 1986 | | pagina 19