- 62 -
enigszins raet de indeling van oude huizen op de hoogte
is, is het begrijpelijk, dat zich hierin twee bedsteden en
een spinde bevinden» Tussen deze laatste en een van de
bedsteden is een passage naar de gang. De muur, waarin
zich de schoorsteen bevindt, is volkomen recht, doordat
deze muur voorzien is van kasten, reikend van de vloer
tot aan de zoldering. De zoldering wordt geschraagd door
zware eikenhouten balken. Behalve een vermoedelijk later
aangebouwde aardige hoek- en tegelijkertijd pronkkast, is
de schoorsteenpartij merkwaardig» De fraai bewerkte zijkan
ten vertonen o„m. uitgesneden druivetrossenHet is o.i.
jammer, dat het ingewerkte schilderstuk geen Nederlands
tafereel vertoont.
De eerste verdieping boven dit gedeelte, thans vier
slaapkamers bevattend, was aanvankelijk een in schappen
verdeelde graanzolder met bedstede voor de inwonende
knechts. Daarboven was een appel- en droogzolder.
Een tot anderhalve eeuw later bleek dit huis te klein en
werd het aan de noordzijde uitgebreid met een tweede gang
en een tweede keuken. Tengevolge hiervan werd de oorspron
kelijke gang voortaan betiteld als 'donkere' gang, wat hij
inderdaad nog is, ondanks een later op een wonderlijke ma
nier aangebrachte lichtkoker.
Het is moeilijk uit te maken, of de nieuwe, gedeeltelijk
betegelde gang in één of in twee gedeelten gebouwd is»
Halverwege was in elk geval een deur, die wat constructie
betreft als buitendeur dienst gedaan zou kunnen hebben.
De nieuwe keuken, waarvan één van de drie ramen vroeger
op de mestvaalt uitzag - gemakkelijk om overbodige dingen
kwijt te raken l - is, behalve een kast, die aanvanke
lijk in de schuur was uitgebouwd en later door een hoekkast
vervangen is, gèheel betegeld. Bijzondere aandacht verdient
ook hier weer de schoorsteenpartij. Men ziet thans boven de
aanrecht nog gedeeltelijk een deur, die toegang verleende
tot een later bijgebouwde en inmiddels weer afgebroken
slaapkamer. Dit kamertje was, behalve van een mogelijk niet
direct aangebracht dakraampje, voorzien van een schuif
raam, dat aan de mestvaalt grensde l
Boven deze keuken is een zolder met een kamertje, doch
- 63 -
oorspronkelijk was dit een open ruimte met drie bedsteden.
Een aparte trap geeft toegang tot dit geheel.
In het begin van de twintiger jaren van deze eeuw zijn de
buitenmuren van het in l6l3 gebouwde gedeelte vernieuwd.
Aan het feit, dat de toenmalige bewoner niets met de bouw
verordening te maken wilde hebben, is het te danken, dat
alles weer in oorspronkelijke stijl is opgetrokken. Alleen-
heeft hij toestemming gevraagd en verkregen om aan de oost
gevel een inmiddels in 1966 gesloopte serre bij te bouwen.
D eb jj g e b o u w e n
De tegenwoordige eigenaars hebben, kort nadat ze '"'Oost
Ketelaar'' gekocht hebben, een grondige opruiming gehouden
onder de bijgebouwen. De aan yde Tweede Dwarsweg grenzende
bakkeet, zo groot als een arbeiderswoning, werd gesloopt.
In de "kamer" van dit pand bevond zich boven de open haard
een grote bakoven en daarnaast een dito ingebouwd fornuis.
Oven en fornuis waren uitgebouwd in de wasruimte. Boven dit
geheel was weer een zolder.
De slaapkamer benoorden de tegenwoordige keuken, het karn-
lokaal en de daaraan gebouwde stenen varkenshokken werden
evneens opgeruimd. Hier vond men nog een klein keldergewelf
Ongetwijfeld is dit een zeventiende-eeuwse "koelkast'1 geweest»
Bij tal van oude huizen trof men behalve de kelder een buiten
gelegen koelruimte aan. Deze was, behalve mogelijk met een
houten deksel, afgesloten met stro en diende tot opslag
ruimte van bepaalde aan bederf onderhevige etenswaren.
Eenzelfde lot als zojuist genoemde panden ondergingen een
schuurtje voor het bewaren van droog hout, de kippenhokken
en een apart wagenhuis, die allen gestaan hebben even voorbij
het later gebouwde nieuwe huis en reikend tot aan de sloot»
Dit wagenhuis herbergde vroeger o.m. de tentwagen, een arre
stee, de duurste werktuigen en steeds de nieuwste van de
boerenwagens
Behalve de grote landbouwschuur werd alleen de oorspronke
lijke schaapskooi, thans bergplaats voor machinerieën e.d»,
in tact gelaten. In elk geval tot in het midden van de vo
rige eeuw, mogelijk tot omstreeks 187^toen de Schengepolöer
werd bedijkt, waren er steeds een paar honderd schapen, waar -
mee dc herder vr.'ïwel dagelijks naar de schorren van de toen
