Hijsen in Middelburg, een verhaal over oude stadskranen nog £.200,-Vls. Het gehele perceel grensde aan de achterzijde aan het Molenwater, nu de Zuidsingel. Daar bouwde hij in 1735 zijn woning 'De Globe' en zijn 'Sterretoren' of observatorium op de aan hem toebehorende grond. Jan de Munck is 28 jaar in functie geweest. Eind 1758 verzocht hij wegens zijn hoge leeftijd ontslag als stadsarchitect. Hij overleed 24 februari 1768 op tachtigjarige leeftijd en werd in de Oost- kerk begraven in het graf no. 65-66. Hij had deze graven tot één graf laten maken om als familiegraf te dienen. Een spek-takelstuk Op 4, 5 en 6 mei 1746 werd de nieuwe kraan opgebouwd. De hele con structie moet in onderdelen op de werkplaats gemaakt zijn, zodat in drie dagen de hele kraan, maar zonder buitenbetimmering, gereed was. De oude foto, uit circa 1860, laat goed de buitenkant van de kraan zien en stemt overeen met de prenten van de kraan. Welke aannemer de kraan gebouwd heeft is niet bekend, evenmin als de prijs. Aan de noordzijde in de kraan onder het treerad werd ter ere van Jan de Munck een blauwstenen zerk gelegd die de namen droeg van de toen in functie zijnde kraankinde ren. In 1986 werd deze steen ontdekt tussen puin dat voor verharding van een bedrijfsterrein werd gebruikt. De steen ligt nu in het plantsoentje op de Dam. Op deze gedenksteen, die op 5 november 1746 werd geplaatst, staat: "Zo is op heden van de Ed. Acht. Heeren en Regeerders dezer stad Middelburg gevolgd hetfraaye en ackurate model geinventeerd door haar Ed. Stadsarchitect Jan de Munck, gesticht deze nieuwe kraan, ter nage dachtenis hebben wij gezamenlijke kraankinderen onze namen laten gra veren." 1721 P. de Vos 1727 M. Slotenmaker 1736 J. Ollendijke 1721 J.deBoodt 1727 J.J .van Ruijnen 1737 J.Krane Witte 1722 J.deCroo 1730 N.Texte 1739 A. Schippers 1725 N. Vermeer 1731 L. van Helden 1740 C. Reynouds In de 18de eeuw ging het over het algemeen goed met de welvaart van Middelburg. Handel, scheepvaart en landbouw droegen daaraan bij, maar op het laatst van die eeuw en in de 19de eeuw kwam de klad er in en ging het bergafwaarts. De Bataafse Republiek en de Franse bezetting en inlij ving (1795-1813) brachten Middelburg geen voordeel. Er ontstond grote armoede en werkloosheid. Krampachtig werd gezocht naar herstel van de welvaart, ondermeer door het graven van het kanaal naar het Sloe, zuide lijk van Veere. Ontsluiting van Walcheren door het aanleggen van een spoorlijn en het graven van het kanaal door Walcheren stuitte aanvankelijk op veel bezwaren, onder meer door het tractaat met België. Zo komen we 121

Tijdschriftenbank Zeeland

Walacria | 1995 | | pagina 123