1*4
||ip;
sa
urens
Veldpost
bijzonder gevonden
onder water
ESE®5
ïSKSHfiHJ!
KssLisEjsis
Ba kij£:brfci}ïzi.
z_rr^,:
Naast: gewonde Belgische
militairen in het hospitaal in
Middelburg.
Onder: de Ter Neuzensche
Courant van 8 september 1914.
kon je alsnog doodgeschoten
worden. De draad eiste zo'n
duizend Nederlandse slachtoffers.
Aanvankelijk dacht iedereen, de
strijdende partijen voorop, dat
de oorlog tot kerst zou duren. De
Duitse opmars verliep aanvankelijk
razendsnel, maar liep na anderhalve
maand vast bij de IJzer en in de
Noord-Franse modder. Meer dan
vier jaar zou het oorlogsfront zich
nauwelijks wijzigen. In november
1918 eindigde de oorlog. Ook de
gemobiliseerde Nederlandse soldaten
konden eindelijk naar huis.
Bombardementen
In de Eerste Wereldoorlog werd het
vliegtuig als nieuw wapen ingezet.
Aanvankelijk werden ze gebruikt
voor verkenningsvluchten boven
vijandelijk gebied. Maar later werden
er ook bommen meegenomen.
Omdat de vliegtuigen destijds
niet over navigatieapparatuur
beschikten werden er ook
fouten gemaakt: Sluis, Goes,
Cadzand en ook Zierikzee worden
gebombardeerd. Er vallen hierbij
enkele doden. Ook landen er
soms verdwaalde vliegtuigen in
weilanden. De bemanning wordt
gevangen genomen en vastgehouden
tot de oorlog voorbij is.
Op 31 juli 1914 werden zo'n 200.000 mensen
verplicht om zich aan te melden voor het
Nederlandse leger. De soldaten ontvingen 16 cent per dag en werden
vaak bij mensen thuis ingekwartierd, die hiervoor een vergoeding
ontvingen. De verveling was groot. Vier jaar lang wachtlopen,
poetsen en het in orde brengen van de uitrusting. Verder was het
doelloos afwachten in kazernes of bij mensen thuis. Dat terwijl men
vaak zelf kostwinner was thuis of bijdroeg aan het gezinsinkomen op
boerderijen of andere bedrijven. Om te voorkomen dat soldaten naar
de fles grepen werden er tal van amusementsverenigingen opgericht
waar de soldaten in hun vrije tijd konden kaarten, biljarten en brieven
schrijven.
Gelukkig mochten de soldaten wel gratis post versturen. Zelf vond
ik op de zolder van de boerderij van mijn opa een aantal van deze
kaartjes, die nu bijna honderd jaar oud zijn. Op de meeste zit geen
postzegel op, alleen het woord 'militair' staat in de rechterbovenhoek
geschreven. Eten, gezondheid en het weer waren de belangrijkste
onderwerpen waarover men schreef. Uit de kaartjes blijkt dat mijn
overgrootvader voornamelijk in Zeeland gelegerd is geweest. In
Zuiddorpe blijken drie kazernes te zijn geweest, de Wilhelminakazerne,
Hendrikkazerne en Julianakazerne. De soldaten die in de grensstreek
gelegerd waren hielden zich voornamelijk bezig met het bewaken van
de grens en het bestrijden van smokkelen.
man
'Als vreemdeling keerden wij
terug in ons dorp'. Een van de
regels van het gedicht 'Ons
dorp' van Evelien Gabriëlse-
Wielemaker dat op de andere
kant van de meerpaal staat.
Het inundatiemonument in Sint Laurens bij
Middelburg herinnert aan het geallieerde
bombardement op de Duitse stellingen tijdens
de Tweede Wereldoorlog. In oktober 1944
werd de zeewering op vier plaatsen vernietigd
waardoor Walcheren onder water liep.
De Zeeuwse kust was een sterk
uitgebouwd onderdeel van de Duitse
Atlantikwall. De verdedigingsmuur
maakte een aanval vanuit zee bijna
onmogelijk. De geallieerden besloten
Walcheren met luchtaanvallen onder
water te zetten. Op 2 oktober 1944
werden de bewoners van Zeeland
via de BBC, Radio Oranje en
afgeworpen pamfletten uit vliegtuigen
gewaarschuwd dat er een zware
strijd op komst was. De bewoners
werden opgeroepen om onmiddellijk
te evacueren. Walcheren werd na een
hevige strijd op 9 november 1944
bevrijd.
Een groot deel van Walcheren kwam
bijna anderhalfjaar lang onder zee
water te staan. Ook in Sint Laurens
bij Middelburg richtte het wassende
water veel schade aan. Op 19 janu
ari 1945 werd hier het hoogste peil
bereikt; 2,05 meter boven NAP. De
meerpaal in de tuin van de kerk aan
de Kasteelstraat herinnert eraan dat
sommige bewoners een boot in hun
tuin hadden afgemeerd, want vervoer
van mensen en dieren was alleen
over water mogelijk. In februari 1946
werd het laatste dijkgat op Walcheren
gedicht en werd begonnen aan het
herstel van de enorme schade.
_b u u V rn s|||i b>
Scheldestromen herfst 2014
door Chantal de Putter
Sint Laurens,
Middelburg
Scheldestromen herfst 2014 23
