zo grondig is aangepakt, dat het tevens
het einde ervan betekende. Dit in tegen
stelling tot een nederzetting als Dorestad,
die zich keer op keer leek te herstellen, tot
ook daar het brute geweld een eind maak
te aan de handel en de mensen de wijk
namen naar een veiliger plek (Wijk bij
Duurstede).
Waar zouden de mensen van Domburg
naartoe zijn getrokken, ervan uitgaande
dat de vikingen niet iedereen over de kling
hebben gejaagd? Het feit dat de aanval op
Walacria in veel kronieken is opgetekend,
wil zeggen dat hij bijzonder veel indruk
heeft gemaakt. Hebben sommige inwoners
ook de wijk kunnen nemen en zo ja, waar
naartoe?
Sommige auteurs doen de suggestie dat
Middelburg daar de aangewezen plaats
voor was. Aan de andere kant van het
eiland gelegen, met een goed te bereiken
haven en een eind verwijderd van het
eveneens bedreigende natuurgeweld;
Domburg werd in die tijd al gekweld door
stuivend duinzand. Gelet op de vondsten
die gedaan zijn op Walcheren uit de tijd
tussen ca. 850 en 1000, blijkt dat er in elk
geval bewoning was in Middelburg, Dom
burg en Oost-Souburg. Niet zo verwonder
lijk, met de aan het eind van de negende
eeuw aangelegde ringwalburgen als veilige
veste in de buurt. De eerste bewoningsfase
van Oost-Souburg binnen die ring dateert
van ca. 900-975. Daarbuiten zijn geen
vondsten gedaan. In Middelburg was al in
de negende eeuw bewoning aan de huidi
ge Dam, toen nog de oever van het veen-
riviertje de Arne. Het lijkt er dan ook op dat
Middelburg inderdaad de rol van Domburg
heeft overgenomen, maar of dat meteen
na het debacle van 837 gebeurde heeft
nog niemand overtuigend kunnen aantonen.
Invloed vikingaanvallen op handel
Het is natuurlijk goed mogelijk dat er in die
woelige periode van vikingaanvallen vrijwel
geen handel werd gevoerd, simpelweg
omdat het te gevaarlijk was. Het lijkt dan
logisch dat de handel tussen West-Europa
en het noorden pas weer op gang kwam
toen de aanvallen in hevigheid en aantal
afnamen. Dat moet na 1000 zijn geweest,
want tot die tijd waren er nog regelmatig
plundertochten.
De werkelijkheid is echter dat ook in de
periode daarvoor handel voorkwam. Het
begrip handel gebruik ik hier in de meest
brede betekenis van het woord. Dat mag
vreemd klinken, maar handel in de periode
van ca. 600 tot ca. 1000 kan worden
onderverdeeld in een aantal categorieën,
waaronder handel uit winstbejag van de
koopman, maar ook het verkopen van de
opbrengst van landerijen van (grootgrond
bezitters, waarbij de verkoper 'slechts'
transporteur is. Het voert hier te ver de
verschillen uit te diepen.
Overeenkomsten
Wat wijzen de vondsten uit? In Oost-Sou
burg zijn, naast veel ander materiaal, benen
kammen en glazen kralen gevonden die
zijn te vergelijken met kammen en kralen
uit Ribe. Deze Oost-Souburgse vondsten
worden gedateerd op de eerste bewonings
fase, dus tussen ca. 900 en 975. In die
periode werden in Ribe in elk geval kam
men en kralen gemaakt, bedoeld voor de
lokale markt en de handel. Gelet op de
overeenkomsten tussen de fabricage en
de versiering is het niet uitgesloten dat op
de een of andere manier contacten heb
ben bestaan tussen fabrikanten van kam
men en kralen en Oost-Souburg. Dat moet
haast wel, aangezien de mensen in deze
