heden meer hadden, gaven velen zich spontaan op voor een plaats op het nieu we land. Voor Smedings keuzeboeren bleven eigenlijk alleen de grotere hofsteden (48 en meer ha) over, die overigens ook meestal op de betere gronden lagen. Zij werden in pacht uitgegeven aan pioniers (veelal zonen van grote boeren, die vanaf het begin bij de drooglegging werkzaam waren geweest en hun sporen hadden ver diend) en geselecteerde jonge boeren. Op hen rustte de taak het gebied economisch en sociaal vooruit te helpen. Zij bezetten reeds spoedig de sleutelposten in de standsorganisaties en het overig maat schappelijk leven. Ook de Noordoostpolder ontkwam niet aan standsverschillen. H.J. Vader il Wederopbouwarchitectuur Walcheren Wie herkent ze niet, de boerderijen op Walcheren uit de tijd van de naoorlogse wederopbouw? Het merendeel van de leden van onze vereniging zal ongetwijfeld bekend zijn met het zo karakteristieke uiterlijk van Westkapelle. Op woensdag 28 mei jl. vertelde de Mid delburgse architect J.J. de Koning over de achtergronden en kenmerken van de naoorlogse wederopbouwarchitectuur op Walcheren. De herbouw van Walcheren is grotendeels uitgevoerd volgens de ideeën van de tradi tionele architectuur. Deze stijl was een reactie op het Modernisme van het begin van de twintigste eeuw. Er kwam her nieuwde aandacht voor het streekeigene, herstel van ambachtelijke waarden in de bouwkunst en een nostalgisch verlangen naar natuur en landschap. Johan de Koning plaatste de wijzigingen in opvattin gen van de architectuur in een breed Euro pees kader. Op Walcheren zorgde de Stichting Her bouw Walcheren (gevestigd in Middelburg) voor de meeste plannen. Meerdere archi tecten waren bij de ontwerpen betrokken, onder wie P. Verhagen en D. Roosenburg. Van grote betekenis voor de Walcherse wederopbouw was ook de onlangs overle den H. Klarenbeek. Hij werkte bijvoorbeeld mee aan het Polderhuis aan de Groen markt te Middelburg. Bij de wederopbouw speelde niet alleen de architectuur van de gebouwen een rol. Van belang was ook de plattegrond van de ste den en dorpen en de herindeling van het landschap. Op Walcheren was het zeer boeiende oude landschap verloren gegaan. Ervoor in de plaats ontstonden ruimte en openheid, mede gericht op het gebruik voor de landbouw. In Westkapelle kreeg - evenals in andere dorpen en stad jes - de afwikkeling van het verkeer in de plannen ruime aandacht. Er moest een heldere, open structuur ontstaan. Die bruikbaarheid en helderheid wijzen op een functionalistische benadering, terwijl in de uitwerking van de woningen het regio nale, traditionele aspect de boventoon voerde. Voor boerderijen werd een soort standaardtype ontworpen, met veel aan dacht voor kleine accenten zoals omran ding van kozijnen, plaatsing van de schoorsteen in de gevel en dergelijke. Nadat de plannen voor Westkapelle bekend waren, ging een delegatie dorps bewoners met een Dukw naar Middelburg om de ontwerpers te vertellen dat ze het fout hadden aangepakt. Er was geen reke ning gehouden met bijvoorbeeld de wind-

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 1997 | | pagina 46