en schimmels, het uitbaggeren van veront reinigde of dichtgeslibde watergangen en kreken, enzovoorts. Duidelijk is dat een kentering is ontstaan in het denken over de waarde van de natuur. Dit gebeurt niet alleen bij individuen, maar ook bij Rijk, provincie, gemeenten en waterschappen, die hun beleid steeds meer afstemmen op behoud, beheer, her stel en 'bouw' van natuur. De kentering blijkt overigens ook uit de enorme belang stelling voor organisaties als Het Zeeuwse Landschap, Natuurmonumenten, vogel werkgroepen en dergelijke. Het aantal vrij willigers voor werkzaamheden van de Stichting Landschapsbeheer mag ook flink worden genoemd, evenals het aantal men sen dat gericht de natuur in trekt, bij voor beeld om vanuit vogelobservatiehutten de vogels te begluren. De opkomst van bezoekerscentra bij natuurgebieden (De Manteling, het Verdronken Land van Saef- tinghe, het Zwin), de inrichting van heem- tuinen, excursies, exposities, alles wijst op een toegenomen belangstelling. Nu de mens inziet dat de natuur achteruit gaat en daarmee het leefgenot van de mens zelf, grijpt hij in. Dat heeft hier en daar al voor verrassingen gezorgd. Kortom, het gaat de goede kant op, alhoe wel het nog lang geen ideale situatie is. Ze zijn een poosje weggeweest, de stekel baarsjes en de salamanders, de 'sigaren' en de libellen, maar ze zijn juist op tijd terug om er, samen met mijn kinderen, weer van te genieten. Robbert Jan Swiers Geraadpleegde literatuur: - A.J. Beenhakker, Het Zeeuwse zeekleiland schap, 2e druk, Middelburg 1994. - M.P. de Bruin, De kust van Walcheren, Middelburg 1956. - M.K.E. Gottschalk, Historische geografie van westelijk Zeeuws-Vlaanderen, Tot de Sint-Eli- sabethsvloed van 1404, deel I, 2e druk, Dieren 1983. - W. Halfwerk, Natuur in Zeeland tussen zee en zoom, Goes 1996. - A.M.M. van Haperen, De vegetatie van Midden-Zeeland, Middelburg 1983. - P.A. Henderikx, Walcheren van de 6e tot de 12e eeuw. Nederzettingsgeschiedenis in frag menten, in: Archief Zeeuwsch Genootschap, 1993. - C. Jacobusse, A. van der Wees en R.J. Swiers (eindredactie), Vogelobservatiehutten in Zee land, Middelburg 1996. - W. Kuijs, Paddestoelen op Walcheren, Goes 1996. - Provincie Zeeland, i.s.m. Stichting land schapsbeheer Zeeland: Veedrinkputten, derde herziene druk, Goes 1996. - Provincie Zeeland: Jaarverslag milieu en water 1995, Goes 1996. - B.J. Smulders, Vogels in een veranderend Walcheren, in: Walacria 1, Heemkundige Kring Walcheren, 1987. - R.J. Swiers en A. van Haperen, Een wande ling door De Manteling, Goes 1996. - R.J. Swiers en J.J.B. Kuipers, Mooi Walche ren, Goes 1996. - IV. van Wijngaarden (redactie), De toestand van de Zeeuwse natuur, gewijzigde herdruk, Middelburg 1996.

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 1997 | | pagina 27