Slabberjan uit Italië Slabberjan is een oud gezelschapsspel, dat omstreeks Kerstmis en Nieuwjaar wordt gespeeld in Zeeland, en dan vooral op Walcheren. Over de herkomst schreef de Encyclope die van Zeeland in 1984: "Het is sinds het eind van de achttiende eeuw bekend, en zou door een uit Westkapelle afkomstige 2. smoe:l 3- pispot 18. herberg 19- poesje 20. vogel 21. kap-af Afbeeldingen van het Zeeuwse Slabberjanspel uit het 'Woordenboek der Zeeuwse dialecten', pag. 869 zeeman, Serlé, geïntroduceerd zijn (uit de West?). Volgens een andere lezing is het door een zekere Jan Slabber (geboren te Westkapelle op 25 juni 1743 en aldaar overleden op 27 juni 1812) ontworpen." Nu verschafte een vriendelijke hand mij nadien knipsels uit de Noorse krant Aften- posten van 30 december 1978 en 5 januari 1979, waaruit bleek dat een bijna identiek spel, maar dan onder de naam gnav, wordt gespeeld ten minste vanaf de achttiende eeuw in Denemarken en ten minste vanaf de negentiende eeuw in het taalverwante Noorwegen. Ik heb aan de herkomst van het spel een vrij uitvoerig artikel gewijd in De Wete van oktober 1986 onder de titel 'Slabberjan in Noorwegen', maar ondanks mijn naspeu ringen moest ik aan het slot ervan conclu deren: "van onbekende herkomst en leef tijd." Wél waagde ik me aan de volgende slotzin: "Maar één ding lijkt zeker: een in 1743 geboren Jan Slabber kan moeilijk de ontwerper zijn geweest van een spel dat omstreeks 1770 al in Denemarken bekend was, hoe sterk de overeenkomst tussen familie-naam en spel-naam dan ook mag zijn." In mijn artikel wees ik er ook op dat in enkele beschrijvingen (en daar bedoelde ik de Nederlandse beschrijvingen mee) het Spaanse woord matador en het Italiaans/ Spaanse basta voorkomen, maar daar durfde ik toen geen conclusies aan te ver binden. Nu heeft echter de eerdergenoemde vrien delijke hand mij onlangs wéér een knipsel uit de Aftenposten verschaft, ditmaal van omstreeks Kerstmis 1996, en dat helpt ons een heel eind verder. Het bevat een artikel onder het opschrift 'Het hasardspel dat Kersttraditie werd,' en we maken daarin

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 1997 | | pagina 34