zetten op hun bedrijf. Je kunt ook zeggen: het bedrijf is daarvoor, economisch gezien, te klein geworden. Het fenomeen naast de landbouwtak in komsten uit andere bronnen te genereren, noemt men ook wel multifunctionele land bouw. In het komende decennium zal dit fenomeen zich uitbreiden. In een aantal gevallen zal de ondernemer besluiten met het agrarische deel van zijn (of haar) be zigheden te stoppen. In ieder geval zal bij het 'wisselen van de generatie' de opvolger een nieuwe afweging maken. Het valt op dat tot nu toe vrij veel jonge mensen de boerderij om allerlei redenen vast willen houden, bijvoorbeeld vanwege het behoud van het familiebezit en om het mooie plek je om te wonen. Dit wordt de huidige jonge generatie op Walcheren mogelijk gemaakt door de exploitatie van een minicamping. Al met al zal het aantal agrarische bedrij ven tot 2025 met 20 tot 30 procent dalen. De meeste grond blijft wel in gebruik voor agrarische productie. Gedeeltelijk zal dit het geval zijn door verkoop van grond aan grotere bedrijven, gedeeltelijk door verhuur ervan. Een klein aantal ondernemers zal kans zien om een gedeelte van de grond, voor exploitatie op wat grotere schaal, naar zich toe te trekken. Zowel voor de akker bouw als voor de melkveehouderij liggen hier kansen. Door dit alles zal op Walcheren het aantal werkers in de agrarische sector afnemen. Ook verwacht ik dat beleggers interesse in grond zullen krijgen. Multifunctionele landbouw in 2025 Zijn er naast het exit-scenario nog manie ren te bedenken waarop jonge onderne mers een toekomst voor zichzelf kunnen creëren? Het aanpassingsvermogen in de landbouw blijkt groot te zijn. Anno 2011 zien we daar in de praktijk al vele voorbeelden van en in de komende vijftien jaar zullen er zeker nieuwe mogelijkheden bijkomen. Multifunc tionele landbouw blijkt goed te passen bij de mentaliteit van de Walcherse boer. Een aantal bedrijven zal proberen het 'lo kale product'aan de man te brengen, een trend die momenteel ook in het buitenland sterk aanslaat (kleine vervoersafstanden en dus een lage C02-uitstoot). Als de sociale wetgeving niet sterk veran dert, denk ik dat er nog mogelijkheden zijn voor enkele zorgboerderijen. Ook de paardenhouderij zal voor een aan tal liefhebbers mogelijkheden bieden. De boerderij schijnt voor onthaasting, teambuilding en dergelijke voor managers en topmensen uit het bedrijfsleven ook een uitstekende plek te zijn. En dan liefst met de handen werken en in het stro slapen! Kinderopvang op de boerderij is op Wal cheren nog vrij onbekend. Daar liggen kansen. Wonen op het platteland is een mogelijk heid. De vergrijzende bevolking zal steeds meer op elkaar aangewezen zijn in de 'der de' levensfase. Kleine woongemeenschap pen met moderne hulp- en communicatie middelen kunnen ruimte vinden op en rond de boerderij. Het prijsverschil tussen wat de producent krijgt en wat de consument moet betalen, wordt steeds groter. Voor enkele onderne mers ligt hier een kans in de 'boerderijver koop'. Naast de 'gewone' minicamping, zal voor enkelen een bijzondere vorm van 'boerde rijrecreatie' kansen bieden. Denk daarbij aan slapen in yurts, tipi's en andere al in gerichte tenten.

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2011 | | pagina 42