fordgroep, later bekend onder de naam
Morele Herbewapening. Uitgangspunt van
deze christelijke beweging is - kort gefor
muleerd - dat alle wereldproblemen opge
lost kunnen worden door op welke manier
dan ook 'foute' mensen persoonlijk te be
naderen om ze kennis te laten maken met
positieve krachten. Van Walré neemt na
enige jaren afscheid van de Vol
kenbond en gaat voltijds als vrij
williger voor de Oxfordians wer
ken. Vanuit deze kring krijgt hij de
suggestie te solliciteren naar het
burgemeesterschap van Middel
burg. Dat lijkt een vreemde stap
voor zo'n internationaal opererend
man, maar hij ziet het burgemees
terschap als een kans zijn idealen
voor de gemeenschap op een andere ma
nier te dienen. De partijloze - enigszins
naar ARP en CHU neigende - Van Walré
wordt in 1939 enthousiast onthaald in de
Zeeuwse provinciehoofdstad.
Inmiddels is de lezer dan al heel wat wijzer
geworden over onder meer het functione
ren van de Volkenbond, de Oxfordgroep en
de geschiedenis van Middelburg in de ja
ren dertig. Nuttige informatie, die het han
delen van de gebiografeerde van de nodi
ge achtergrond voorziet. De nieuwbakken
burgervader gaat direct aan de slag. Zo wil
hij de Middelburgse binnenstad ontdoen
van de vele ontsierende reclames. Dat
brengt hem in conflict met de midden
stand, maar ook met ambtenaren in het
stadhuis, die de idealistische - tegenover
iedereen aimabel optredende - burge
meester vol dadendrang weieens procedu
reel voorbij wil lopen. Verder zet hij zich in
om Middelburg op de internationale toeris
tische kaart te zetten.
Bij het uitbreken van de Tweede Wereld
oorlog toont Van Walré zich van zijn beste
kant. Hij neemt maatregelen om de burger
bevolking te beschermen en roept alle jo
den op te vertrekken. Dat laatste betekent
dat hij een vooruitziender blik heeft dan de
meeste Nederlandse bestuurders in die
tijd. Tevergeefs probeert hij hogere autori
teiten ertoe te bewegen Middelburg tot
'open stad' te verklaren, om stad
en bevolking te sparen. Als dat
niet lukt roept hij op tot evacuatie,
waardoor tijdens het bombarde
ment op 17 mei 'slechts' 22 do
den vallen. Bij het bluswerk speelt
hij een heldenrol, wanneer hij van
brandhaard naar brandhaard
snelt om te helpen waar hij kan.
Ironisch genoeg zouden zijn in
spanningen om Middelburg te sparen hem
na de oorlog worden nagedragen als 'de
faitisme', vooral uit kringen rond de Neder
landse regering en koningin Wilhelmina in
Londen.
Snel neemt Van Walré het voortouw bij de
wederopbouw, vooral die van het stadhuis.
Dankzij zijn talrijke contacten weet hij veel
procedures te omzeilen en kan het werk
snel beginnen. "Samenwerken, de werkelij
ke vrede komt van onderaf", is zijn mantra.
Dat betekent moeizaam laveren tussen de
steeds meer in hun rechten beperkte bur
gers en de Duitsers. Enerzijds werkt hij
NSB'ers het ambtenarenapparaat uit, an
derzijds zijn de bezettingsautoriteiten best
te spreken over een man met zoveel daad
kracht. Hij houdt waar mogelijk afstand van
de Duitsers, maar moet in zijn publieke
functie - zeker nadat wethouders en ge
meenteraad in 1941 zijn weggestuurd en
hij het eenhoofdig gezag is - weieens op
draven bij gelegenheden die hij liever had
gemeden. Diverse keren dreigt hij ontslag
•ZIJN OPEN
EENVOUD
WAS ZIJN
GROOTSTE
CHARME'
