van Vlaanderen het stadsrecht. Volgend jaar zal op sobere wijze worden gevierd dat Middelburg 800 jaar stadsrechten be zit. Uit de periode van de late gotiek (1300- 1500) bleef een houten gevel bewaard die deel uitmaakte van een woning in de Lan ge Delft. In 1888 werd de woning gesloopt en werd de houten gevel tegen de blinde westgevel van het pand Wagenaarstraat 1 geplaatst. Onder het rijk gesneden balda kijn is een houten beeldje van Sint Pieter te zien. Het is een replica, het origineel wordt in het Zeeuws Museum bewaard. Middelburg was vanouds een handelsstad. Dit betekende dat veel buitenlandse han delaren in Middelburg kwamen. In de zes tiende eeuw brachten zij de Middelburgers, tegen de zin van Karei V, in aanraking met de nieuwe leer van onder anderen Luther en Calvijn. Er volgde een periode van ver warring en omdat Middelburg trouw bleef aan het Spaanse gezag en de katholieke kerk werd de stad in 1572 belegerd door de geuzen. In februari 1574 capituleerde Middelburg. De "papen en monicken" ver lieten de stad en mochten niet meer mee nemen dan hun pij. Maar onder die pij was nog voldoende ruimte om het een en an der te verbergen. In de Zuidelijke Nederlanden werd in 1585 Antwerpen ingenomen door de Spaanse veldheer Parma. In de stad woonden veel protestanten en Parma stelde hen voor de keuze zich te bekeren of anders te vertrek ken. Velen verkozen het laatste en vestig den zich onder andere in Middelburg. In de zeventiende eeuw brak er voor Mid delburg een nieuwe bloeitijd aan. In 1602 werden Hollandse en Zeeuwse compag nieën samengevoegd tot de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Aan de Bree- straat werd in 1671 het zenuwcentrum van de Zeeuwse kamer van de VOC gebouwd. In de jaren zeventig en tachtig van de achttiende eeuw werd het land verscheurd door tegenstellingen onder de bevolking. Tegenover de opkomende patriotten, die hervormingen en democratisering van het landsbestel wensten, stonden de Oranje- Houten gevel tegen westgevel van pand Wage naarstraat 2, Middelburg, (foto Frans van den Driest) gezinden, die alles bij het oude wensten te laten. Tussen die twee groepen liep het in Middelburg in 1787 volledig uit de hand. Drie dagen lang heerste er een 'Oranjeter- reur', waarbij doden en gewonden vielen en huizen van vooraanstaande patriotten werden geplunderd. Ook de woning van de patriottische stadsdokter Lucas van Ste-

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2016 | | pagina 53