Koekelberg even buiten het grondgebied
van Molenbeek, zou het opvallende slotak
koord van het plan worden. Dat werd ech
ter geen industriepaleis, zoals door Besme
was voorzien, maar de thans alom beken
de Nationale Basiliek van het Heilig Hart.
En er volgden meer wijzigingen. Waar
Besme het in zijn plan nog had over een
Victor Besme (1834-1904). (www.flickr.com)
Centre du Commerce werden straten aan
gelegd; waar Besme straten had gepland,
werden in de periode 1900-1910 een goe
derenstation en een industriële opslag
plaats met de namen Thurn en Taxis ge
bouwd. Molenbeek verloor daarbij 78 hec
tare van zijn grondgebied aan het machti
ge Brussel, dat eerder de grond had aan
gekocht van de adellijke Duitse familie Von
Thurn und Taxis.
Maritiemwijk
De brede, met bomen omzoomde Leopold
ll-laan trok gegoede burgers aan die hun
welstand via de gevel van hun woning tot
uitdrukking brachten. De pronkzuchtige
bouwstijl verspreidde zich vervolgens ook
over de zijstraten. De nieuwe buurt werd
Maritiemwijk genoemd. Een toepasselijke
naam, gezien de ligging in de nabijheid
van de Molenbeekse kanaalzone en de
daaraan verbonden maritieme activiteiten.
Vanwege diverse, vooral financiële proble
men werd de bouw van de wijk uitge
smeerd over een lange periode gedurende
het laatste kwart van de negentiende
eeuw.
De gemeenteraad van Molenbeek stemde
rond 1900 in met het voorstel om de
straatnaamgeving te verbinden met mari
tieme handel en transport. De suggestie
kwam waarschijnlijk vanuit het eigen ge
meentelijke apparaat. De straten in de wijk
werden naar een aantal rivieren en naar
Nederlandse en Duitse steden met een
haven of binnenhaven genoemd. De
Frankfort-, Hamburg- en Mainzstraat
moesten echter al kort na de Eerste We
reldoorlog het veld ruimen. Ook de Terneu-
zenstraat kreeg toen een naamsverande
ring in verband met de hommage aan een
belangrijke Molenbeekse industrieel. Ande
re straatnamen overleefden de wijzigingen.
Dat waren onder meer de Vlissingen- en
de Rotterdamstraat en twee naar bekende
rivieren genoemde straten, de Maasstraat
en de Scheldestraat.
De Molenbeekse verwijzingen naar Vlissin
gen en de Schelde waren interessant; al in
1561 was er een uiterst belangrijk kanaal
gegraven dat een verbinding maakte tus
sen Brussel en de Schelde. Deze rivier
mondt uit, zoals bekend, in de Wester-
schelde, met Vlissingen als eindpunt.
Molembaix
Zoals Molenbeek iets heeft met het Wal-