Nieuwe voorstellingen
41
'k hezie
Huurders lief en leed
Jan-Willem Antheunisse is beroemd in
Zeeland als presentator van het tv-pro-
gramma Trugkieke. Maar hij doet meer.
Een paar jaar geleden schreef hij voor de
viering van de tachtigste verjaardag van
moeder Antheunisse samen met zijn broer
Johan een conference over het Middelburg
van hun jeugd, de jaren vijftig en zestig.
De opvoering was zo'n succes dat de ge
broeders Antheunisse er de boer mee op
gingen. Liever gezegd het water op, want
ze verzorgden enkele tientallen voorstellin
gen aan boord van de Middelburgse rond
vaartboot. Dit speciale Grachtengordel-ar
rangement sloeg enorm aan. Later werd
de voorstelling nog talloze malen gegeven
in etablissementen in en om Middelburg.
Daarna werd het stil. Maar niet voor lang,
want op 4 november jl. vierde de Huur
dersvereniging Middelburg haar 25-jarig
bestaan en speciaal voor die gelegenheid
schreven Jan-Willem en Johan een nieuwe
conference, toegespitst op de volkshuis
vesting in Middelburg, met de titel 'Huur
ders Lief en Leed'. De aanwezigen in sta
tionsrestauratie Stoom werden getrakteerd
op een vrolijk-nostalgische samenspraak
met lichtbeelden.
De heren vielen meteen met de deur in
huis. Het eerste plaatje dat werd vertoond
was een tekening van een gezin in hun
huiskamer in de Lange Geere rond 1880.
Bij het licht van een olielamp zaten vader
en moeder en hun acht kinderen erwten te
verlezen. De woonomstandigheden van de
gewone man waren ook in Middelburg
destijds abominabel. Mevrouw Ogterop
van de Stichting Dorcas schreef er menig
hartverscheurend verslag over. Dertien ge
zinnen die samen één privaat moesten de
len; Jan-Willem en Johan probeerden te
schetsen hoe dat geweest moet zijn en dat
leverde licht benepen gegrinnik op vanuit
de zaal. In 1956 moesten zij thuis in de Ei-
genhaardstraat ook erwten verlezen. Drie-
Foto Nellie de Bont.
kwart eeuw later gebeurde dat dus nog al
tijd. Vader Antheunisse moest de balen
erwten zelf halen; ze wogen tachtig kilo.
Vervolgens werd uitgebreid verteld hoe het
werkte met die erwten, en wat een piksel-
pannetje was.
Dergelijke sprongen in de tijd werden veel
vuldig gemaakt. De rode draad in het ver
haal was de volkshuisvesting. Na de invoe
ring van de Woningwet in 1901 werd pas
serieus werk gemaakt van betere woon
omstandigheden voor de arbeiders. De
broers memoreerden de oprichting van
woningbouwverenigingen - Middelburg tel
de er drie, die pas begin jaren zeventig fu-
seerden de rol van de vakbonden en de
politiek, de nieuwe wijken die werden ge
bouwd - van Begijnhof tot Dauwendaele -
en daar steeds weer tussendoor de huis
jesmelkers, de woekeraars, de pandjesba
zen en de speculanten in krotten.
