kinderen verdeeld moest worden, zodat de
rond 1800 op Serooskerke nog leidende
familie Maas daar later op het tweede plan
was terechtgekomen? We zullen het nooit
weten, maar er moet op zijn minst rekening
mee worden gehouden dat zulke familie
verhalen op het gedrag van latere genera
ties impact hebben gehad, in dit geval tot
rond 1950.
In Het blauwe juk wordt aandacht besteed
aan de kerkscheuring in 1944/'45, de 'vrij
making', die de gereformeerde gemeen
schap in Vrouwenpolder diepgaand ver
deelde. Ook is er in het boek een integraal
verslag opgenomen van de tocht van een
van de ooms, Jan Maas, die op 31 augustus
1944 met anderen werd gedwongen om
voor de Duitse Wehrmacht goederen te
vervoeren met paard-en-wagen. Hij keerde
pas op 19 november vanuit België in Vrou
wenpolder terug.
De titel Het blauwe juk staat symbool voor
de toekomst op een boerderij die voor de
hoofdpersoon leek weggelegd, maar die zij
resoluut afwees. Opmerkelijk genoeg
kwam het spreekwoordelijke duwtje in de
rug van oud-verzetsman P.A. Bouwense,
die doorhad dat Elizabeth op de boerderij
niet op haar plaats was en ervoor zorgde
dat ze toch kon doorleren. Betsie Maas
was toen al achttien of negentien, ze kwam
met allemaal jongere kinderen in de klas
maar ze zette door.
De laatste 200 bladzijden gaan over wat er
na haar schooltijd volgde: jeugdwerk en
vroege hippietijd in Holland, het leven als
huisvrouw en later als parttime werkende
vrouw in het midden des lands. Maar
steeds buigt het verhaal terug naar Vrou
wenpolder, waar de ouders Maas en ook
de ooms en tantes van Rustenpolder be
jaard geraken en één voor één wegvallen,
het wordt allemaal liefdevol beschreven.
Het boek bevat enkele tientallen (familie)-
foto's.
Jan Zwemer
Elizabeth Maas, Het blauwe juk. Uitgeve
rij Boekscout, Soest 2016, 482 pag., foto's,
ISBN 978-94-022-2689-8, 14,45
Een getekend leven
Reimond Kimpe was in de jaren vóór en na
de Tweede Wereldoorlog de bekendste
kunstschilder in Zeeland. Er werd wel ge
zegd dat iedereen die in de provincie mee
wilde tellen, minstens één werk van Kimpe
in huis moest hebben. Maar hij was ook
omstreden. Nog in 2001 weigerde de ge
meenteraad van Middelburg de aankoop
van een schilderij van de kunstenaar goed
te keuren omdat hij in de oorlog fout zou
zijn geweest.
Het kunstenaarschap van Kimpe is echter
maar één aspect van een lang en boeiend
leven. Een getekend leven zoals hij het zelf
noemde, niet alleen omdat hij zelf veel te
kende, maar ook omdat hij zich door God
getekend voelde. Lo van Driel heeft deze
spannende levensgeschiedenis beschre
ven in een uitvoerige en boeiende biogra
fie.
Reimond Kimpe werd in 1886 in Gent ge
boren. In die stad kreeg hij ook een techni
sche opleiding die leidde tot een aanstel
ling als "conducteur van bruggen en
wegen", de Belgische benaming voor een
opzichter bij de waterstaat. In die functie
kreeg hij het toezicht op de bouw van een
brug in het stadje Lier; daar kwam hij in
contact met de bekende dichter-schrijver-
graficus Felix Timmermans. Kimpe had zelf
ook letterkundige ambities en ging zich in
