DO
1
LXVI.
het jaar 1929
Noord-Canada.
en
het
wor-
was ver-
’t Hooge
zij Port
sloten daar
ver
was de standplaats van twee
1 waren om hun durf en
doorzettingsvermogen: captain May en luitenant
den geneeskundigen dienst
In het bergland van
DE HELDHAFTIGE VLIEGTOCHT
VAN MAY EN HORNER.
I I et was eind December van het jaar 1929
■m dat twee doodelijk vermoeide mannen het
kleine telegraafkantoor van Peace River
in Noord-Canada binnenstrompelden, nadat zij
hun eveneens totaal uitgeput hondenspan voor
de deur tot stilstand hadden gebracht.
Het was begrijpelijk, dat zoowel menschen
als dieren öp van vermoeienis waren, want in
acht dagen hadden zij, tijdens grimmig winter
weer, een tocht van tweehonderdtachtig mijl ge
maakt. Ze hadden dit werkelijk niet voor hun
genoegen gedaan; het was een dwingende nood
zakelijkheid, die er hen toe had doen besluiten.
Ze moesten hulp hebben voor de bewoners van
twee verlaten nederzettingen: Port Vermillion en
Little Red River, want daar was een verschrik
kelijke besmettelijke ziekte uitgebroken, en de
gouvernementsarts, dr. Hamman, beschikte niet
over de noodige middelen om ze te bestrijden.
Instrumenten en serum waren dringend noodig,
wilde niet zeer waarschijnlijk de helft der be
volking slachtoffer der epidemie worden. Het
is dus begrijpelijk, dat dr. Hamman wilde, dat
hem per vliegtuig de noodige hulpmiddelen
werden gezonden om de ziekte te bestrijden.
De beide mannen hadden de zware taak op zich
genomen, zijn verzoek naar het dichtstbijzijnde
telegraafkantoor over te brengen, en vandaar
seinde de beambte het onmiddellijk door naar
Edmonton, waar men maatregelen kon nemen
om aan het verzoek te voldoen.
In Edmonton bevond zich toen ter tijd slechts
één vliegmachine, een kleine eendekker met een
open cockpit. Ze kon maar een kleine hoeveel
heid benzine als reserve meenemen, terwijl er
onderweg slechts één gelegenheid zou zijn om
te tanken. Er waren geen landingsterreinen in
de wildernis; het was midden in den winter, en
het kwik in den thermometer wees veertig
graden vorst. Het leek daarom uitgesloten,
dat er een aviateur geboren was, die onder deze
omstandigheden in staat zou zijn een tocht af
te leggen als vereischt werd, waarbij onder de
meest ongunstige omstandigheden een afstand
van meer dan duizend mijl zou moeten worden
gevlogen in een open cabine, terwijl sneeuw
stormen woedden en de wolken bijna tot op
de aarde hingen!
Maar Edmonton
vliegers, die bekend
Horner. De chef van
in Edmonton stelde zich met hen in verbinding
en legde hun den wanhopigen toestand uit. Na
de opgave van alle kanten te hebben bekeken,
besloten zij het waagstuk te ondernemen.
Er was groote moed voor noodig om dit te
doen, want zij moesten over een gebied vliegen,
waar landen zoo goed als onmogelijk was, en
waar zich nog nooit iemand boven had .ge
waagd. Er kon slechts weinig voedsel worden
meegenomen, daar de draagkracht van 't vlieg
tuig zeer beperkt was en iedere beschikbare
ruimte moest worden afgestaan voor een incu-
batie-toestel en de buisjes met serum. Een ge
dwongen daling zou dan ook stellig tien tegen
één den dood beteekenen
Tóch waagden de koene vliegers het....
Zelfs in de hangar, waar de kleine machine
stond opgeborgen, was het zoo koud, dat de
motor met behulp van steekvlammen moest
worden ontdooid, waarmee twee uur gemoeid
waren. Van des ochtends direct na zonsopgang
tot ver in den middag werkten May en Horner
op het open stuk grond, dat de vlieghaven van
Edmonton was blootgesteld aan een snijdenden,
ijskouden wind, om hun machine startklaar te
maken. Toen ze eindelijk zoo ver waren, wer
den het incubatie-toestel en de serums gebracht,
welke laatste waren verpakt in dekens, waar
omheen men houtskoolbranders had geplaatst
om het bevriezen te voorkomen. Tot over hun
ooren in bont gehuld, klommen de beide vlie
gers in den open cockpit en in een draaikolk
van sneeuw taxi'de het vliegtuig over de
vlakte om zich dan langzaam van den grond
los te maken en in de lucht te verheffen.
De beide moedige mannen waren hun helden
tocht begonnen en allen, die hen zagen ver
trekken, vroegen zich in angst en vreeze af, of
zij hen wel ooit zouden terugzien. Veel hoop
durfde men daarop niet koesteren.
Zoodra de machine uit het gezicht
dwenen, werd aan alle bewoners van
Noorden langs de route, welke het vliegtuig
moest volgen, radiografisch verzocht er naar
te willen uitkijken. Dit was een verstandige
maatregel, want men vindt in het Noorden van
Canada nauwelijks één trappers-hut, die niet
van een ontvangtoestel is voorzien.
Het werd donker en in Edmonton had men
sinds haar vertrek niets meer van de machine
gehoord. De lange nacht verstreek in angstige
spanning, maar nog steeds bleef iedere tijding
uit, en zij, die het Noorden kenden, die wisten
welke gevaren den beiden mannen bedreigden,
vreesden reeds het ergste. In hun verbeelding
zagen zij de machine al als een vormelooze
massa ergens in de witte wildernis liggen
Eindelijk, om tien uur des ochtends, kwam uit
Peace River het bericht, dat May en Horner
veilig aldaar waren geland en dat hun benzine
voorraad maar net voldoende was geweest om
er te komen. Tevens vernam men, dat zij ge
noodzaakt waren geweest een tusschenlanding
te doen te McLennan, op ongeveer zestig mijl
van Peace River. Ze waren bijna verstijfd ge
weest van de kou, zoodat zij de controle over
hun lichaam hadden verloren, en het hun on
mogelijk was geweest, verder te vliegen.
Even haalde men verlicht adem, maar
moeilijkste deel van den tocht moest nog
den afgelegd.
Twee uur na hun aankomst, nadat zij hun
benzine-voorraad hadden bijgevuld, vertrokken
May en Horner voor hun laatste étape.
Er woedde een hevige sneeuwstorm, toen de
Avian in Noordelijke richting verdween, met
aan boord zooveel benzine als men maar had
durven laden. De natuur scheen de dappere
poging der beide luchthelden met alle geweld
te willen tegenwerken. De sneeuw viel zoo dicht,
dat zij slechts eenige meters voor zich uit kon
den zien, en de thermometer daalde tot vier
en zestig graden onder nul dit wil zeggen:
op den grond, zoodat het boven in de lucht,
waar de vliegeniers met een snelheid van hon
derd mijl per uur doorheen suisden, natuurlijk
nog aanmerkelijk kouder was! Hun adem be
vroor, wanneer hij den mond verliet; dikke ijs
lagen zetten zich vast op hun lippen, die stijf
en onbeweeglijk werden. De ijskoude lucht, die
zij inademden, gaf hun soms het gevoel alsof
er met vlijmscherpe messen in hun luchtpijp en
hun longen gesneden werd.
En toen voegde zich bij hun onmenschelijk
lijden nog een groot, catastrophaal gevaar.
De buisjes met serum waren, zooals gezegd,
in dekens gewikkeld, en daar omheen had men
houtskoolbranders geplaatst. Op een gegeven
oogenblik ontdekte Horner, die achter May zat,
dat een der dekens in brand stond. Het reser
voir van een brander was kapot gegaan en de
gloeiende houtskool deed de vlammen weldra
hoog oplaaien. Direct greep Horner in en het
lukte hem na groote moeite, en op gevaar af,
dat zijn eigen kleeren vlam vatten, het vuur te
blusschen. Wat er zou zijn gebeurd, indien hij
daarin niét geslaagd was, laat zich denken: als
een brandende fakkel zouden de beide mannen
omlaag gestort zijn
Om drie uur des middags kregen
Vermillion in het gezicht en ze bei
te landen om wat te ontdooien, alvorens
der te vliegen naar Little Red River.
Terwijl zij om de kleine nederzetting heen
cirkelden ten einde een behoorlijk terrein te
vinden waarop zij zouden dalen, zagen zij een
man met een hondenspan, die woest met zijn
armen gebaarde. Nadat zij gelukkig geland wa
ren, ontdekten zij, dat het dr. Hamman was. Hij
kwam juist van Little Red River, waar een pa
tiënt gestorven was. Men had hem echter naar
Port Vermillion geroepen, omdat zes inheem-
schen de symptomen van de ziekte vertoonden
Voorzien van de noodige geneesmiddelen,
haastte dr. Hamman zich naar zijn nieuwe pa
tiënten, het den vliegeniers overiatend voor
zichzelf te zorgen. In de hut van een trapper
vonden zij echter een vriendelijk onthaal; zij
konden er zich ontdooien en- een behoorlijke
nachtrust nemen.
Den volgenden morgen besteedden zij vier
uur om hun machine weer startklaar te maken
en toen hun motor na een urenlange vlucht
den laatsten droppel benzine had verbruikt,
bevonden zij zich juist boven het terrein van
Peace River, waar zij veilig konden landen!
Hun vliegtuig vertoonde alle sporen van den
gevaarlijken tocht, dien zij hadden ondernomen.
Ze was geheel met een dikke ijslaag bedekt;
draden waren losgeraakt; in het linnen van de
vleugels zaten groote scheuren, die door het ijs
waren veroorzaakt. Het was eigenlijk verbazing
wekkend, dat zij met een dergelijk gehavend
toestel nog kans hadden gezien te vliegen.
Nadat de noodzakelijkste herstellingen waren
aangebracht, stegen May en Horn weer op, en
twee dagen later landden zij behouden en wel
in Edmonton.
Ze hadden echter op het laatste gedeelte nog
zóó verschrikkelijk yan de koude geleden, dat
zij niet eens in staat waren zelf uit den cockpit
te komen. Ze moesten er voorzichtig uitgetild
en naar de hangar gedragen worden. Daar gold
de eerste zorg der enthousiaste omstanders om
hen te ontdooien; de warme dranken, die men
hun aanbood, konden zij echter met geen mo
gelijkheid naar binnen krijgen, omdat hun lip
pen door de strenge koude gezwollen en ge
barsten waren. Ook hun neuzen, wangen
handen waren half bevroren, maar ondanks hun
gesprongen lippen glimlachten zij, omdat hun
waagstuk waarschijnlijk niet voor niets was on
dernomen, daar de serums tijdig genoeg waren
gearriveerd om uitbreiding der ziekte te voor
komen en de beide nederzettingen van een ca
tastrophe te redden.
Inderdaad bleek hun tocht niet vergeefsch
geweest, want eenige dagen later kon dr. Ham
man melden, dat hij de epidemie met succes
had bestreden.
May en Horn hadden door hun heldhaftige
onderneming honderden menschen het leven
gered!
