40
SIGNALEMENTEN
geschiedenis is nog weinig bekend. De onder
hoogspanning staande versperring greep diep in
de grensgemeenschappen in en eiste veel dode
lijke slachtoffers, zowel bij vluchtpogingen als
door onvoorzichtigheid. Het is navrant om te le
zen hoe op 5 maart 1917 de prins van Württem-
berg feestelijk werd ontvangen in het bezette Wa
terland-Oudeman, dat geheel met Duitse vlaggen
was versierd; één week eerder waren namelijk in
dat dorp bij wanhopige vluchtpogingen dodelijke
slachtoffers gevallen en twee weken nadien zou
dat opnieuw gebeuren.
Merkwaardig is de geschiedenis van Klein-Bel-
gië, een klein stukje grensstrook bij Sint-Laureins
dat buiten de electrische draad was gehouden.
De bevolking van dit gebied zat volledig opgeslo
ten tussen de draad en de grens. Voor voedsel
voorziening, kerkgang en onderwijs waren de
mensen aangewezen op Nederland. Helaas is het
bij dit hoofdstuk behorende kaartje onleesbaar.
De brochure is verder verlucht met afbeeldin
gen uit de tijd zelf, waaronder politieke prenten,
die grotendeels slecht zijn afgedrukt en een on
derschrift missen. Aan het slot zijn enkele oor
logsgedichten in het Nederlands, Frans, Duits en
Engels opgenomen.
Al met al is de brochure qua inhoud en vorm
geving nogal mager. De artikelen van Van Vooren
waren in een historisch jaarboek beter tot hun
recht gekomen.
AJB
Afb. 1: Gezicht vanuit de haven te Middelburg, omstreeks 1830. Litho van J.A. Daiwaille naar een tekening in gewassen
Oostindische inkt van B.C. Koekkoek.
.h tlüir 4) IJl
IVovinc'i'* Ztwhwl
