Het buffet van Baster
Freddy van Nieulande
prachtige kleuren of uit wetenschappelijke belang
stelling. De schelpen werden in schelpenkabinetten
met laden opgeborgen en fraaie stukken werden
achter glas bewaard.
Het verzamelen van schelpen kent een oude
historie die in de Nederlanden vroeger vooral door
de rijkeren werd beoefend. Dat is tegenwoordig
natuurlijk anders.
Beter bekend dan het buffet van Baster zijn de
met exotische schelpen beklede galerijen en grot
ten en andere decoratieve bouwsels, zoals de
Bedriegertjes in het park van kasteel Rosendael te
Rozendaal, bij Arnhem. Dit park werd rond 1732
onder architectuur van Daniël Marot aangelegd.
Het paleis Het Loo heeft een schelpengrot en ook
in Wassenaar (De Wiltzangk) is zo'n grot aanwe
zig. De buitenplaats Nienoord te Leek (Groningen)
heeft een kamer waarvan de wanden in het begin
van de achttiende eeuw met schelpen bekleed
zijn. De toegangspoort tot het Gravenhof te Zut-
phen is ook in het begin van de achttiende eeuw
met schelpen bekleed. Het verzamelen (in de
praktijk het aankopen) van zo'n grote hoeveel
heid exotische schelpen was een kostbare zaak en
het bouwen van schelpengrotten en het aanleg
gen van schelpenkabinetten was dus vooral een
statussymbool.
De geschiedenis van het schelpenbuffet
Job Baster werd in 1711 in Zierikzee geboren. Hij
studeerde medicijnen in Leiden en begon in 1732
zijn praktijk in Zierikzee. Hij overleed ook daar in
1775. Baster bezat een uitgebreide verzameling
naturalia, deed zelfstandig natuurwetenschappe
lijk onderzoek en correspondeerde met diverse
Nederlandse en buitenlandse geleerden. Een uit
gebreide biografie is geschreven door Van Ben-
them Jutting en Van Hoorn (1967).
Een van de bijzondere voorwerpen van het Genoot
schap is het met veel aandacht en zorg door de
Zierikzeese geneesheer Job Baster vervaardigde
schelpenbuffet, vroeger schelpenkabinet genoemd.
Ook elders in het land waren 'schelpenconstructies'
aanwezig. Schelpen werden niet alleen bijeenge
bracht om als decoratiemateriaal te dienen, veel
belangrijker was het gewoon uit genoegen verza
melen van schelpen vanwege de mooie vormen, de
Het schelpenbuffet van Baster. Stadhuismuseum Zierikzee,
Zeeuws Genootschap, G 2132.
108
't Is vol van schatten hier
