STUDIE VAN DE ZEEUWSE DECAPODEN IN HEDEN EN VERLEDEN JtpuKuftmtoapuji&wft) de Noordzeekrabben kreeften tot voor 130 jaar niet of nauwe lijks in Zeeland voorkwamen en de dieren dus elders gevan gen moeten zijn en naar Zeeland en Holland vervoerd, waar ze op vismarkten verhandeld werden, In Vlaamse opgravingen worden meer kreeftenresten gevonden, die dieren kwamen dus niet uit Zeeland, maar van iets verder weg, vermoedelijk uit het Kanaal of de zuidelijke Noordzee. Beelden van een Zeeuw se vismarkt uit de 16e eeuw zijn onbekend, maar vlakbij, uit Antwerpen, kennen we van diverse schilderijen, bijvoorbeeld het schilderij van de Antwerpse schilder Frans Snijders (1579- 1657). We zien strandkrabben, een Noordzeekrab, een kreeft en een Augustinuskrab. De laatste twee moeten uit de zuidelijke Noordzee of uit het Kanaal aangevoerd zijn. De Middelburgse schilder Frampois Ryckhals (1609-1647) schilderde iets later ook kreeften en krabben; we kennen van hem twee stillevens (met o.a. kreeften en Noordzeekrabben) en een schilderij met een kreeft, een krab en vissen op het strand en Vlissingen op de achtergrond. Heel bijzonder zijn de stillevens van de Antwerpse Clara Peeters uit de vroege 17e eeuw. Hier zien we behalve krabben ook steurgarnalen, ongetwijfeld uit Zeeland afkomstig. Ze zijn zo nauwkeurig afgebeeld dat determinatie mogelijk is: Palaemon longirostris, een typische soort van het brakke water. Zeeland had toen nog meer brak water dan tegenwoordig. Vismarkt met kreeft, Noordzeekrab en strandkrabben 18 Fauna Zeelandica Natuurlijk hebben er, zolang er zout water in Zeeland is, kreef ten, krabben en garnalen rondgewandeld en rondgezwommen. We weten er niets van, behalve dat er wel eens in een geo logisch bodemmonster een schaarpuntje van een krab gevon den is uit een ver verleden. Vanaf de Middeleeuwen weten we meer; uit de randdecoraties van Getijdenboeken zien we soms zeedieren afgebeeld. Zo hebben we uit circa 1440 hebben we een afbeelding van een krab, heel precies weergegeven, maar helaas niet erg naar de werkelijkheid.(Getijdenboek van de Meester van Catharina van Kleef). Ook in enkele beerputten en bij archeologische opgravingen in ons land zijn resten van krabben en kreeften gevonden. Zo werden in een beerput van de Schotse Huizen in Veere (eind 15e eeuw) resten van een Noordzeekrab gevonden. Resten van kreeften en Noordzeekrabben zijn de sporen van luxe maaltij den. Overigens komen kreeften maar een enkele keer voor in beerputten, krabben worden vaker gevonden. Dit heeft er ongetwijfeld mee te maken dat in tegenstelling tot

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap - Fauna Zeelandica | 2010 | | pagina 22