ZEEUWSE VLAGGEN OP EEN RIJ GEZET BORSELE. Bruinisse BRUIN ISSE. door .los Poels en .1. F. van Heyningen Hel op 1 januari 1970 nieuw gevormde Bor- sele (met één s), kreeg op 5 januari 1971 een eigen vlag. Hel ontwerp ervan was van voor zitter KI. Sierksma van de Stichting voor Ba- nistiek en Heraldiek in Muiderberg. De om schrijving van de vlag luidde volgens het raads besluit: „gegeerd in 12 stukken van blauw en wit uit van de vlaglengte, met op het tref punt van de geren een smal, rood omzoomd vierkant ter hoogte van ééntwaalfde van de laghoogte, op de punt staande, waarop 3 even- hoge banen zwart-wit-zwart". I lel zwart-wit-zwart heelt een belangrijke rol m de geschiedenis van Borsele gespeeld, ook in de lijd dat de plaatsnaam nog met twee s-en werd geschreven, toen het een eiland was. /wart-wii-zwari was het embleem van de he ien van Borssele. Deze familie stamde af van de hertogen van Swaben en bewoonde vanaf ongeveet het jaar duizend het toenmalige ei land Borssele. Zeven eeuwen later, in 1669, werd voor het eerste een vlag in dezelfde kleuren waargeno men, toen een afbeelding ervan in een vlaggen- hoekje werd opgetekend. Als in hel begin van de tweede helft van de ze eeuw plaatselijke vlaggen weer populair be ginnen te worden, gaan ook veel Zeeuwse ge meenten weer over tot het instellen van plaat selijke dundoeken. Als in januari 1970 het nieu we Borsele ontslaat door hel samenvoegen van maar liefst twaalf gemeenten en een deel van "s-Heer Arendskerke, hadden er daarvan in middels zeven een eigen vlag. 's-Heer Abtsker- ke was de eerste op 24 maart 1954. Datzelfde jaar volgden nog: Nisse (26 maart), 's- Gravenpolder (6 april), Driewegen (26 april) en Ellewoutsdijk (19 augustus). In 1962 volgden nog Borssele (26 maart) en Oudelande (13 april). Deze vlaggen vertoonden alle een banen- patroon en waren op één uitzondering na ont worpen door de Hoge Raad van Adel in Den Haag. De vlag van Borssele bijvoorbeeld had drie verticale banen zwart-wit-zwart. Baarland en Ovezande hadden wel vlaggen, maar deze waren niet door de gemeenteraad vastgesteld. Hoedekenskerke, 's-Heerenhoek en 's-Heer Arendskerke hebben wel schetsontwerpen ge had, maar werden nooit ingesteld. Alleen Hein- kenszand heeft nooit moeite ondernomen om een eigen vlag te krijgen. Al deze - eens zelfstandige - plaatsen heb ben een plaats gekregen in de nieuwe vlag van Borsele. Elk van de twaalf driehoeken (geren) die op de vlag staan, symboliseert één van de twaalf gemeenten die in hun geheel in het nieu we Borsele werden opgenomen. 's-Heer Arendskerke, waarvan een klein deel bij Bor sele werd gevoegd, wordt gesymboliseerd door het dertiende element in de vlag: het Borssele-embleem. Het hoofdpatroon van de Borselse vlag volgt het model van de Nederlandse geuzenvlag, die vaak te zien is op de boeg van een schip. On duidelijk is waarom de ontwerper dit model heeft gebruikt. Was het omdat Borsele als Ne derlandse gemeente aan het water ligt? De ge ren zijn wit en blauw. Dit zijn de kleuren die voorkomen in de Zeeuwse provineievlag. Ze duiden daarmee op het feit dat Borsele een deel van deze provincie is. Op de belangrijkste plaats in de vlag staan de kleuren zwart-wit-zwart ter herinnering aan het aloude geslacht 'Borssele en herinneren ook aan het gemeentewapenschild van Borsele. Het is in de vorm van een op de punt geplaatste vierkant in de vlag opgenomen omdat Sierksma het onjuist achtte het volledige wapenschild in de vlag te zetten. Het Borssele-embleem kreeg een rode zoom om het af te scheiden van het overige deel van de vlag. Het rood is ook be doeld als spreekwoordelijke rode draad die hel geslacht Borssele heeft gelopen door de geschie denis van de plaats. De gemeentenaam is er ook aan ontleend. Door hel toevoegen van de ro de kleur heeft de Borselse vlag alle kleuren van de Nederlandse nationale vlag. Daarmee wijst ze op het feil dat het grondgebied deel uitmaakt van Nederland. Itihliooratii-: IK- elaütie'ii \;m on/c ucmconie I. II e'ii III In lie Historische Kil bliek .ui De esienelcr. informalichlad van de goineeme Boise Ie laaiuane 10. minima v 7. 9 en 10 (itili. sepiemher. okiobei I979) De gemeente Bruinisse, op het noordooste lijke puntje van Schouwen-Duiveland, kreeg op 20 januari 1967 een eigen v lag. De elementen die daarop voorkomen, zijn dezelfde als die van het plaatselijke wapen. Dat werd door koning Willem I op 31 juli 1817 aan de plaats verleend. In het schildhoofd van het wapen staat een rood grazend hert op een groene grasgrond. De onderste helft is gevuld met wit-zwarte geren. De vlag van Bruinisse, die werd ontworpen door de Vlaardingse vlaggenfabrikant .1. I lmr- mer, is verticaal verdeeld in twee gelijke delen. De linkerhelft is gegeerd van acht stukken zwart en wit. De rechterhelft is weer horizon taal verdeeld in twee gelijke stukken. Daarvan is de bovenste helft wit met op het midden een rood, grazend hert, met zwarte arceringen. Het onderste vlak is groen. Over de betekenis van de vlag wordt in het gemeenteraadsbesluit nog vermeld: „De eeu wen door is de gemeente nauw verbonden met het water. Deze verbondenheid wordt terugge voerd in het grazend hert, dat herinnert aan Psalm 42 - Gelijk een hert schreeuwt naar de waterstromen. De vlag is ontleend aan hel gemeentewapen". Het gras-etende hert is, toen Bruinisse in 1817 het wapen kreeg, waarschijnlijk afgeleid van de naam van jonker Paulus van Hertsbe- ke die van 1566 tot 1611 leefde en ambachts heer van Bruinisse was. De zwart-witte geren herinneren wellicht aan net wapen van de uit gestorven familie Van Duiveland. Op de ge meentelijke symbolen van Duiveland, een buur gemeente van Bruinisse, komen deze geren ook voor. De Van Duivelands bezaten land op het voormalige eiland Duiveland. Deze feitelijke uitleg van de symbolen van Bruinisse worden in de gemeente ook anders uitgelegd en gezien, zoals dat al tot uitdruk king kwam met de betekenis van het grazende hert. In de zwart-witte geren kan het gevecht worden gezien van de zee en het land. De zee die onophoudelijk bezig is het land aan te val len en hel dappere verweer van het land daar tegen. In het grazende hert wordt het vrede brengende recht gezocht: het hert is een oud symbool voor recht. In Bruinisse wordt ach- 11

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland Magazine / Veerse Meer Gids | 1985 | | pagina 11